مقداری مختصر مقاله رو گذاشتم

جلیقه ضد گلوله از یک قطعه مستطیل شکل در قسمت جلو، ورقی از جنس پلیمرهای پلاستیک به شکل جلیقه مرکب از جنس کولار ، spectra shield یا در مواردی از twron (مشابه کولار) یا bynema (مشابه spectra) تشکیل شده است.

لایه های کولار با بافت تار و پودی با استفاده از نخ کولار به هم دوخته می شوند. منسوخ نبافته از جنس Spectra shield توسط رزین هایی مثل kraton پوشیده شده وسپس بین دو لایه فیلم پلی اتیلن قرار می دهند.
قطعه واقع در قسمت جلوی جلیقه ضد گلوله تأمین حفاظت را عهده دار بوده ولی شخص با آن احساس راحتی نمی کند. این قطعه داخل لفاف پارچه ای از جنس مخلوط پنبه پلی استر یا نایلون قرار می گیرد. برای رفاه بیشتر به قسمت داخلی لفاف که با بدن در تماس است، لایه ای از مواد جاذب مثل Kumax دوخته می شود. برای حفاظت و ایمنی بیشتر می توان از لایه نایلون برای حفاظت بیشتر استفاده کرد. در داخل جلیقه هایی که در موقعیت های بسیار خطرناک مورد استفاده قرار می گیرد، کیسه های کوچکی برای قرار دادن صفحاتی از جنس سرامیک یا فلز با پوششی از الیاف شیشه، متصل می شود. این نوع جلیقه حفاظت شخصی در مقابل تصادف اتومبیل، ضربه چاقو یا اجسام را نیز تأمین می کند.
از لوازم مختلفی برای بستن جلیقه مثل نوار های پارچه ای یا کش همراه با قلاب های فلزی یا زیپ های چسبان (Velcro closures) استفاده می شود.


بر خلاف کولار، پارچه های تولید شده از الیاف Spectra معمولاًً دارای بافت تار و پودی نمی باشند. پلیمر پلی اتیلن پس از ریسیده شدن به صورت رشته های موازی با هم در می آیند این رشته ها توسط رزین پوشش داده شده و لایه های یک پاچه ای به نام Spectra را تشکیل می دهند.
دو لایه از این منسوج به صورت عمود بر هم قرار می گیرند و به هم متصل می شوند و منسوج نبافته نهایی را به وجود می آورند. سپس این منسوج در بین دو لایه فیلم پلی اتیلن قرار می گیرد. مقاومت Spectra Shield تقریبا 10 برابر فولاد (با وزنی مشابه) و 30 درصد سبکتر از کولار می باشد.

جلیقه ضد گلوله چگونه عمل می کند؟

انسان از هزاران سال پیش زره به تن می کرده است، قبایل باستان در هنگام شکار پوست حیوانات را به دور بدنشان می بستند. جنگجویان روم باستان و اروپایی های قرون وسطی، پیش از رفتن به میدان نبرد، بدن خود را با صفحه های فلزی می پوشانند. در دهه 1400 زره در دنیای غرب بسیار فراگیر و پیشرفته شد و با یک زره مناسب شخص تقریبا شکست ناپذیر بود. با پیشرفت اسلحه و توپ در دهه 1500 زره ها تغییر کردند. سرعت بالا ی گلوله ها، می توانند به آنها انرژی لازم برای نفوذ در لایه های نازک فلزی را بدهد.
بنابراین می توان بر ضخامت فلزات زره های سنتی افزود ولی بنابراین برای شخص تن کننده بسیار سنگین و طاقت فرسا می گردد. مهندسین در دهه 1960 یک جلیقه ضد گلوله و مناسب را ساختند که بر خلاف زره های سنتی بسیار راحت بود.
جلیقه های ضد گلوله سبک از فلز ساخته نشده اند بلکه از بافت های فیبری که قابل دوخت بر روی جلیقه و دیگر لباس های سبک می باشد ساخته شده اند.

جلیقه های ضد گلوله امروزی، به دو نوع تقسیم می شود:
- جلیقه های ضد گلوله سخت
- جلیقه های ضد گلوله نرم
جلیقه های ضد گلوله سخت
جلیقه های ضد گلوله سخت از صفحه های فلزی و یا سرامیکی ضخیم ساخته می شوند و به اندازه کافی برای انحراف گلوله و سایر سلاح ها مقاومند. مواد بکار رفته در این جلیقه ها، گلوله ها را با همان نیرویی که به داخل در حال وارد شدن است به خارج هل می دهند. به این ترتیب جلیقه غیر قابل نفوذ خواهد بود.
جلیقه های ضد گلوله سخت حفاظت بیشتری را نسبت به جلیقه های ضد گلوله نرم ایجاد می کنند ولی طاقت فرساتر هستند. افسرهای پلیس و کارکنان نظامی این نوع از لوازم حفاظتی را در هنگامی که میزان خطر احتمالی بالا باشد به تن می کنند ولی برای استفاده های روزمره عموما از جلیقه های ضد گلوله نرک که می توان به صورت ژاکت یا تی شرت معمولی به تن کرد، استفاده می کنند.
چرا جلیقه های ضد گلوله از صفحه های سرامیکی ساخته می شوند؟
کاشی های حمام از جنس سرامیک ساخته می شوند و بسیار شکننده و نازک هستند. چرا برای جلیقه های ضد گلوله مناسب هستند. امروزه هزاران ماده مختلف به عنوان سرامیک مشخص شده اند. سرامیکی که در جلیقه های ضد گلوله به کار میروند آلومینا (Alumina) نام دارد که دارای فرمول شیمیایی AL203 است. آلومینا از یاقوت کبود ساخته می شود و جسم بسیار سختی است. همچنین می توان صفحه هایی بسیار محکمی را یافت که از پلاستیک پلی اتیلن ساخته شده اند که از سرامیک ضخیم تر و مشبک ترند اما به سختی و محکمی آن نیستند ولی سبک ترند.
جلیقه های ضد گلوله نرم
جلیقه های ضد گلوله نرم مفهوم گیج کننده ای است. چگونه ممکن است یک تکه لباس گلوله را متوقف کند؟ روش کار این جلیقه ها بسیار ساده است. در درون این جلیقه ها یک ماده ضد گلوله قرار دارد که در حقیقت یک توری بسیار قوی است. برای درک چگونگی عملکرد آن، تور دروازه فوتبال را در نظر بگیرید. در پشت دروازه بستهش ده است. وقتی که توپ به دروازه شوت می شود، دارای انرژی زیادی اس و در هنگام اصابت به تور، در یک نقطه مشخص تور را به عقب هل می دهد. هر رشته از یک سمت تیرک به سمت دیگر امتداد دارد و نیروی وارد آمده در آن نقطه مشخص را به سر تا سر پخش می کند. این نیرو به دلیل به هم بافته بودن رشته ها پخش می شود. زمانی که توپ رشته های افقی تور را هل می دهد دیگر رشته ها نیز در عوض، دیگر رشته های افقی را هل داده و به این طریق، همه قسمت های تور انرژی وارده توپ را جذب می کنند و فرقی نمی کند که گلوله به کدام قسمت از تور اصابت کرده باشد.
اگر یک تکه از ماده ضد گلوله را زیر میکروسکوپ قرار دهیم، همین ساختار را مشاهده خواهیم کرد. رشته های بلندی از الیاف را که به هم تنیده شده اند تا یک ساختار توری شکل متراکم را تشکیل دهند. حال با توجه به اینکه یک گلوله بسیار سریع تر از توپ حرکت می کند، بنابراین این توری باید از مواد محکم تری ساخته شود. معروف ترین ماده ای که در ساخت جلیقه های ضد گلوله به کار می رود، الیافی به نام KEVLAR است. Kevlar الیافی سبک وزن است که 5 برابر مقاوم تر از یک تکه فولاد، در همان وزن است زمانی که این ماده به صورت یک تور متراکم در می آید، می تواند نیروی زیادی را جذب کند. به منظور جلوگیری از رسیدن گلوله به سطح بدن، جلیقه ضد گلوله باید برخلاف ضربه مستقیمی که گلوله وارد می کند، عمل کند.
Kevlar
در گذشته Kevlar رایج ترین نوع الیاف برای ساختن جلیقه های ضد گلوله بود ولی امروزه مواد دیگری به کار گرفته شده است که در دسترس ترین آنها، Vectran نام دارد و حدودا دو برابر مقام تر از Kevlar و 5 تا 10 برابر مقاوم تر از فولاد است.
یک نوع الیاف دیگر که اخیرا رایج شده،ابریشم عنکبوت نام دارد. بر روی بزها کارهای ژنتیکی انجام شد تا بتوان از آنها در تولید جزء شیمیایی ابریشم عنکبوت استفاده نمود. ماده حاصله Biosteel نام گرفت. یک رشته از Biosteel 20 برابرمقاوم تر از فولاد است.
الیاف دیگری وجود دارد که Carbon nanotubes نامیده می شود و گفته می شود که حتی از ابریشم عنکبوت نیز مقاوم تر است نخ Carbon nanotubes هنوز هم کمیاب است و قیمت کنونی این الیاف برای هر گرم 500 دلار است. که به مرور زمان این قیمت ها نزول پیدا خواهند کرد و این نوع الیاف، به عنوان الیاف، بادوام در جلیقه های ضد گلوله به کار خواهند رفت.

ساخت جلیقه‌های ضدگلوله به کمک نانولوله‌کربنی ساخت جلیقه‌های ضدگلوله به کمک نانولوله‌کربنی


نانولوله‌های کربنی (CNT) قابلیت بالایی در ساخت مواد ضدگلوله دارا می‌باشند. خواص منحصر به فرد نانولوله‌های کربنی باعث شده تا گزینه‌ای ایده‌آل برای مقاوم‌سازی پلیمرها و سایر مواد باشند و می‌توانند برای ساخت جلیقه‌های ضد گلوله‌ای که به اندازه تی‌شرت سبکند و همچنین سپرها و پوشش‌های ضد انفجار مورد استفاده قرار گیرند.
برای ساخت موارد ذکر شده، مواد نازکتر، سبکتر و انعطاف‌پذیرتر که خواص دینامیکی بسیار خوبی دارند، مورد نیاز می‌باشند. به تازگی گروهی از محققان در استرالیا به تحقیق بر روی ظرفیت جذب انرژی نانولوله‌های کربنی تک دیواره تحت اثر برخورد با گلوله، پرداخته‌اند. نتایج نشان می‌دهد که می‌توان از نانولوله‌های کربنی به عنوان فاز تقویت‌کننده در مواد استفاده کرد تا مقاومت آنها در برابر نفوذ گلوله بالا رود

گلوله در ارتفاع نسبی 31/0 به نانولوله‌ برخورد می‌کند.
( aنانولوله با دو سر ثابت.
(b نانولوله با یک سر ثابت.
پروفسور لیانگچی زانگ از دانشکده مهندسی هوا وفضا، مکانیک و مکاترونیک دانشگاه سیدنی در این‌باره می‌گوید: "مناسب‌ترین مواد محافظ برای ساخت جلیقه‌های ضدگلوله، سپرها و پوشش‌های ضدانفجار، موادی هستند که توان بالایی در جذب انرژی داشته و گلوله و یا هر جسم نفوذ کننده دیگری را برگردانند و یا منحرف کنند. در واقع هدف ما کاهش اثراتِ آسیب کند (blunt trauma) بر روی کسی است که گلوله به جلیقه‌اش برخورد می‌کند. به همین دلیل، ما سعی کردیم تا رفتار نانولوله‌های کربنی هنگام برخورد گلوله به آن، را بررسی نماییم".
زانگ و همکارانش برخورد گلوله به نانولوله‌های کربنی با شعاع‌های مختلف، را بررسی کرد. در نانولوله‌‌ای که یک انتهای آن ثابت و سر دیگر آن آزاد بود، با افزایش ارتفاع نسبی نقطه برخورد گلوله، حد تحمل نانولوله نسبت به سرعت گلوله افزایش ولی بازده جذب انرژی کاهش یافت.
در یک ارتفاع نسبی نقطه برخورد گلوله مشخص، این مقادیر مستقل از شعاع نانولوله بودند. در نانولوله‌ای که هر دو سر آن ثابت بود، زمانی که گلوله به ارتفاع نسبی 5/0 برخورد کرد، بازده جذب انرژی به کمترین مقدار خود رسید.
زانگ افزود: ما رابطه بین پارامترهای شعاع نانولوله، ارتفاع نسبی نقطه برخورد گلوله، سرعت گلوله و میزان جذب انرژی توسط نانولوله برای گلوله‌ای با شکل و اندازه مشخص، را بررسی کردیم. قطعه‌ای از الماس که دارای 1903 اتم بود و سرعتی بین 100 الی 1500 متر بر ثانیه داشت، به عنوان گلوله استفاده شد.
اندازه گلوله چنان انتخاب گردید که پهنای آن از پهنای بزرگترین نانولوله پس از برخورد و مسطح شدن نانولوله، بزرگ‌تر باشد. فاصله بین محور نانولوله‌ و نقطه شلیک گلوله 15 بوده و گلوله با سرعت ثابت و به صورت افقی یعنی عمود بر محور نانولوله شلیک گردید. در تحلیل رفتار نانولوله با شرایط آزمایش ذکر شده، از روش دینامیک مولکولی کلاسیک استفاده شد.
زانگ در این آزمایش متوجه شد که در نانولوله‌هایی با یک سر ثابت، CNT می‌تواند گلوله‌هایی با سرعت بین 200 الی 1400 متر بر ثاینه را منحرف کند (برای مقایسه: سرعت اولیه گلوله‌های تفنگ‌های مدرن بر حسب نوع تفنگ و نوع گلوله، بین 180 الی 1500 متر بر ثانیه می‌باشد. به طور معمول این مقدار کمتر از 1000 متر بر ثانیه است.). با زیاد شدن ارتفاع نسبی، مقاومت نانولوله نسبت به سرعت گلوله افزایش یافته و بازده جذب کاهش پیدا می‌کند. در نانولوله‌هایی با دو سر ثابت، زمانی که گلوله به وسط نانولوله برخورد می‌کند، انرژی جذب شده بیشینه اما بازده جذب کمینه است.
زانگ از این قابلیت CNTها در ساختن مواد ضدگلوله بسیار شگفت‌زده شده و تحقیقات وی در این زمینه همچنان ادامه دارد.
جزئیات این تحقیق در مقاله‌ای با عنوان:
Energy absorption capacity of carbon nanotubes under ballistic impact".

جلیقه ضدگلوله با الیاف جدید

از ابتدایی ترین تجهیزاتی که بشر به اهمیت استفاده از آن پی برد زره ها می باشند که....
انسانهای باستانی ازپوست ضخیم برخی حیوانات برای خود پوشش تهیه می نمودند تا آسیب کمتری از جانب جانوران وحشی به آنها برسد .به تدریج با آشنا شدن انسانها با فنون شکل دهی فلزات ، استفاده از زره های فلزی گوناگون گسترش یافت. تا قرن 14 میلادی زره ها به حدی پیچیده شده بودکه سلاح های آن زمان تقریبا بر آنها کارگر نبود . این مساله در قرن پانزدهم وبا پیدایش سلاح های گرم به کلی دگرگون شد . سلاح های گرم به پرتابه ها آنچنان سرعتی می دادند که انرژی لازم برای دریدن زره را فراهم می نمود . در برابر این موضوع ضخامت زره ها نیز افزوده گردید ولی این تغییر باعث افزایش وزن و دست وپا گیری زره ها می گردید واستفاده از آن رابامحدودیت فراوانی مواجه می نمود . تا سال ها زره ها از سلاح ها عقب افتاده بودند تا اینکه دانشمندان در قرن بیستم و به خصوص در دهه ی 60 با تکیه برپیشرفت دانش متالوژی و پلیمر جلیقه های ضد گلوله ی مقاوم و جدیدی را عرضه نمودند.


زره های جدید از الیاف بسیار مستحکم در شبکه ای پر تراکم تهیه می شود نه از قطعات سنگین فلزی . مکانیزم عمل آنها به این صورت است که با تکیه بر ساختار شبکه ای خود انرژی گلوله را درسطح وسیعی پراکنده و جذب می کنند در عین حال نباید به سمت داخل بدن تغییر شکل دهند زیرا ممکن است صدمات شدیدی به اجزای داخلی بدن برسد .به صورت کلی جلیقه ها به دو نوع نرم و سخت تقسیم می شوند که معمولا نوع نرم را در زیر لباس می پوشند ودر مقایسه با نوع سخت مقاومت کمتری دارد .


مهمترین الیاف مورد استفاده در جلیقه ها ی ضد گلوله کولار است . این ماده 5 برابر محکم تر از فولاد هم وزن خود است . با توجه به هزینه ی مناسب تولید کولار در مقیاس صنعتی هنوز برای جلیقه ها ی ضد گلوله بهترین گزینه است.ماده ی دیگری که همه ی ما با آن آشنا هستیم تارعنکبوت است که نمونه ی مصنوعی آن بیو استیل نام دارد و استحکام آن 20 برابر فولاد می باشد ولی تهیه ی آن بسیار پر هزینه می باشد . در مقابل زره های مدرن، گلوله های ویژه ای با سری از جنس تفلون(ماده ای با ضریب اصطکاک نسبی تقریبا صفر ) تهیه گردیده است که پس از برخورد باجلیقه الیاف را به طرفین رانده و مسیری از میان الیاف برای ادامه ی حرکت خود باز می نماید . گلوله هایی نیز با هسته های فلزی بسیار سخت از جنس تنگستن کارباید ویا اورانیوم 238 فلزی تولید شده که باعث تمرکز شدید انرژی گلوله در یک نقطه وشکافتن زره می گردد . درمقابل ، برای مقاومت بیشتر جلیقه ها آنها را با پولک هایی از جنس سرامیک های ویژه مانند ترکیبات اکسید آلومینیوم ویا تیتانیوم می پوشانند .این پلیت ها(یا پولک ها) قابلیت مقاومت در مقابل گلوله های فوق را نیز به جلیقه ها می دهند . به هر صورت هر زرهی تا سرعت و کالیبر خاصی مقاومت دارد ودر مقابل کالیبر های بالا ناکارآمد است .مثلا اکثر جلیقه ها حتی با پلیت در مقابل تفنگ های تک تیرانداز سنگین(Snipers)mm 12.7 مانند نمونه ی ساخته شده توسط صنایع جنگ افزار سازی وزارت دفاع آسیب پذیر است . به هر حال پژوهشگران امیدوارند با استفاده از پتانسیل نهفته دردانش نانو بتوانند زره هایی به مراتب قدرتمند تولید کنند تاجایی که در مقابل هر کالیبری باهر سرعتی مقاومت نمایند.

(قسمت اول)

با تیراندازی 14 دسامبر در مدرسه ابتدایی سندی هوک در شهر نیوتون ایالت کانکتی‌کات (که طی آن آدام لانزا 20 دانش‌آموز و 6 کارمند مدرسه را به قتل رساند)، توجه‌ها دوباره به تحقیقات هوشمندسازی اسلحه‌ها جلب شده است. تحقیقاتی که به واسطه فقدان توجه و از آن مهم‌تر فقدان سرمایه‌گذار، کم‌وبیش به فراموشی سپرده شده بود. فناوری تفنگ‌های هوشمند که بیش از ده سال است در حال توسعه بوده، شامل روش‌های مختلفی از تشخیص نحوه به دست گرفتن سلاح، تشخیص اثر انگشت و استفاده از تراشه‌های RFID برای ناممکن کردن استفاده غیرمجاز از اسلحه‌ها می‌شود.

در واقع پلیس‌های کمپ موسسه فناوری نیوجرسی (NJIT) مدت‌ها است که از فناوری اسلحه‌های هوشمند استفاده می‌کنند که مکانیسم ماشه را در استفاده‌های غیرمجاز، از کار می‌اندازد. شاید پس از وقوع رخدادهایی نظیر تیراندازی در مدرسه سندی هوک اقبال به این فناوری‌ها بیشتر شود، اما نباید فراموش کرد که این فناوری‌ها مانع از استفاده افراد غیرمجاز از اسلحه می‌شوند، در حالی‌که بیشتر این حوادث تیراندازی توسط افراد مجاز و با اسلحه‌هایی صورت گرفته است که به صورت کاملا قانونی خریداری شده‌اند. در چنین حالاتی فناوری‌های اسلحه هوشمند هیچ کاربردی نخواهند داشت. اما در موارد دیگری نظیر استفاده غیرمجاز کودکان از اسلحه والدین یا استفاده غیر مجاز از اسلحه‌های پلیس، روش‌های شناسایی بیومتریک می‌تواند به مانعی محافظتی تبدیل شود.

تشخیص نحوه به دست گرفتن اسلحه

موسسه NJIT از اولین و اصلی‌ترین توسعه‌دهندگان فناوری‌های اسلحه هوشمند است و بیش از 10 سال است که بر روی فناوری تشخیص دینامیک نحوه به دست گرفتن اسلحه (Dynamic Grip Recognition) کار می‌کند. روشی که به گفته دونالد اچ. سباستین دقتی تا حدود 99% دارد.

این فناوری از 32 حسگر روی قبضه اسلحه استفاده می‌کند و می‌تواند مانند سیستم‌های تشخیص صوتی آموزش داده شود تا نحوه به دست گرفتن اسلحه توسط فرد مجاز را شناسایی کرده و میان کاربر مجاز و غیرمجاز تفاوت قایل شود. دلیل اصلی چنین پژوهش‌هایی مقابله با شرایطی است که اسلحه یک مامور قانون از او گرفته شده و برعلیه خود او به کار برده می‌شود. این پژوهش‌ها نخست به استفاده از فناوری‌های RFID و پس از آن به استفاده از سیستم تشخیص نحوه به دست گرفتن اسلحه منجر شده است. البته این پژوهش‌ها با مشکل عدم استقبال و کسری بودجه شدید روبرو هستند به‌ویژه به این دلیل که به گفته سباستین، کارخانه‌های سازنده هیچ تمایلی به اعمال محدودیت بر مصرف محصولاتشان ندارند. برای راه‌اندازی سیستم تشخیص دینامیک نحوه به دست گرفتن، پردازنده اسلحه ابتدا در حالت آموزشی قرار داده می‌شود و کاربر مجاز باید حدود 50 خشاب با آن شلیک کند تا اسلحه سیستم تعامل او با قبضه اسلحه را تشخیص دهد. البته می‌توان برای کاربران مختلف پروفایل‌های متعددی ایجاد کرد. الگوریتم‌های این سیستم تشخیصی را می‌توان برای دقت‌های کمتر و بیشتر تنظیم کرد.

یکی از مشکلات نمونه‌های موجود (که از نوع برتا 92F 9 میلیمتری هستند) این است که علاوه بر پردازنده، باتری و سیستم‌های ارتباطی آن‌ها نیز از فناوری‌های 10 سال پیش استفاده می‌کنند و برای تولی و استفاده همگانی حجیم و سنگین هستند. مثلا باتری‌های کنونی 9 ولت بوده و کابل‌های مورد استفاده USB یا RS232 است که عمر زیادی دارند. در صورت بروزرسانی آن‌ها شاید بتوان این تفنگ‌ها را با استفاده از فناوری‌های بی‌سیم بکاررفته در تلفن‌های هوشمند برنامه‌ریزی کرد. جالب این‌که به رغم استفاده از تفنگ‌های برتا در این پژوهش‌ها، سازنده این اسلحه‌ها هیچ پشتیبانی از این تلاش‌ها به عمل نمی‌آورد. اما تشخیص نحوه به دست گرفتن اسلحه تنها یکی از روش‌های تشخیص بیومتریک است.

اثر انگشت

اگرچه راه‌های متنوعی نظیر اسکن نوری، مادون قرمز و حسگرهای فشار برای تشخیص اثرانگشت وجود دارد، اما این روش برای کاربردی که با جان انسان‌ها سروکار دارد و باید در اندازه بسیار کوچکی تولید شود، اصلا قابل اعتماد نیستند. مثلا انگشتان خشک روی حسگرهای خازنی به خوبی عمل نمی‌کنند. باقی ماندن اثر انگشت روی حسگرها باعث بروز مشکل خواهد شد و یا مثلا دستان سرد، پوشیدن و نپوشیدن دستکش می‌تواند بر روی کارایی سیستم تاثیر بگذارد.

به گفته سباستین، آن‌ها در نهایت تا 75% قابل‌اعتماد هستند و این برای کار با اسلحه بسیار کم است. از سوی دیگر مساله محل قرارگیری حسگر پیش می‌آید و این که استفاده از چنین سیستمی سرعت شروع کار با اسلحه را به شدت کاهش می‌دهد. تصور این‌که نیروهای پلیس بخواهند برای شروع تیراندازی انگشت خود را در محل مخصوصی قرار داده و منتظر اسکن انگشت و فعال شدن اسلحه باشند، عملا بی‌معنی است.

از ابتدایی ترین تجهیزاتی که بشر به اهمیت استفاده از آن پی برد زره ها می باشند .

 انسانهای باستانی ازپوست ضخیم برخی حیوانات برای خود پوشش تهیه می نمودند تا آسیب کمتری از جانب جانوران وحشی به آنها برسد .به تدریج با آشنا شدن انسانها با فنون شکل دهی فلزات ، استفاده از زره های فلزی گوناگون گسترش یافت. تا قرن 14 میلادی زره ها به حدی پیچیده شده بودکه سلاح های آن زمان تقریبا بر آنها کارگر نبود . این مساله در قرن پانزدهم وبا پیدایش سلاح های گرم به کلی دگرگون شد . سلاح های گرم به پرتابه ها آنچنان سرعتی می دادند که انرژی لازم برای دریدن زره را فراهم می نمود . در برابر این موضوع ضخامت زره ها نیز افزوده گردید ولی این  تغییر باعث افزایش وزن و دست وپا گیری زره ها می گردید واستفاده از آن رابامحدودیت فراوانی مواجه می نمود . تا سال ها زره ها از سلاح ها عقب افتاده بودند تا اینکه دانشمندان در قرن بیستم و به خصوص در دهه ی 60 با تکیه برپیشرفت دانش متالوژی و پلیمر جلیقه های ضد گلوله ی مقاوم و جدیدی را عرضه نمودند .

زره های جدید از الیاف بسیار مستحکم در شبکه ای پر تراکم تهیه می شود نه از قطعات سنگین فلزی . مکانیزم عمل آنها به این صورت است که با تکیه بر ساختار شبکه ای خود انرژی گلوله را درسطح وسیعی پراکنده و جذب می کنند در عین حال نباید به سمت داخل بدن تغییر شکل دهند زیرا ممکن است صدمات شدیدی به اجزای داخلی بدن برسد .به صورت کلی جلیقه ها به دو نوع نرم و سخت تقسیم می شوند که معمولا نوع نرم را در زیر لباس می پوشند ودر مقایسه با نوع سخت مقاومت کمتری دارد .

 مهمترین الیاف مورد استفاده در جلیقه ها ی ضد گلوله کولار است . این ماده 5 برابر محکم تر از فولاد هم وزن خود است . با توجه به هزینه ی مناسب تولید کولار در مقیاس صنعتی  هنوز برای جلیقه ها ی ضد گلوله بهترین گزینه است.ماده ی دیگری که همه ی ما با آن آشنا هستیم تارعنکبوت است که نمونه ی مصنوعی آن بیو استیل نام دارد و استحکام آن 20 برابر فولاد می باشد ولی تهیه ی آن بسیار پر هزینه می باشد  . در مقابل زره های مدرن، گلوله های ویژه ای با سری از جنس تفلون(ماده ای با ضریب اصطکاک نسبی تقریبا صفر ) تهیه گردیده است که پس از برخورد باجلیقه الیاف را به طرفین رانده و مسیری از میان الیاف برای ادامه ی حرکت خود باز می نماید . گلوله هایی نیز با هسته های فلزی بسیار سخت از جنس تنگستن کارباید ویا اورانیوم 238 فلزی تولید شده که باعث تمرکز شدید انرژی گلوله در یک نقطه وشکافتن زره می گردد . درمقابل ، برای مقاومت بیشتر جلیقه ها آنها را با پولک هایی از جنس سرامیک های ویژه مانند ترکیبات اکسید آلومینیوم ویا تیتانیوم می پوشانند .این پلیت ها(یا پولک ها) قابلیت مقاومت در مقابل گلوله های فوق را نیز به جلیقه ها می دهند . به هر صورت هر زرهی تا سرعت و کالیبر خاصی مقاومت دارد ودر مقابل کالیبر های بالا ناکارآمد است .مثلا اکثر جلیقه ها حتی با پلیت در مقابل تفنگ های تک تیرانداز سنگین(Snipers)mm  12.7  مانند نمونه ی ساخته شده توسط صنایع جنگ افزار سازی وزارت دفاع آسیب پذیر است . به هر حال پژوهشگران امیدوارند با استفاده از پتانسیل نهفته دردانش نانو بتوانند زره هایی به مراتب قدرتمند تولید کنند تاجایی که در مقابل هر کالیبری باهر سرعتی مقاومت نمایند .

[تصویر: 25114812527531498816210189131822478622482.jpg]

از ابتدایی ترین تجهیزاتی که بشر به اهمیت استفاده از آن پی برد زره ها می باشند .

انسانهای باستانی ازپوست ضخیم برخی حیوانات برای خود پوشش تهیه می نمودند تا آسیب کمتری از جانب جانوران وحشی به آنها برسد .به تدریج با آشنا شدن انسانها با فنون شکل دهی فلزات ، استفاده از زره های فلزی گوناگون گسترش یافت. تا قرن 14 میلادی زره ها به حدی پیچیده شده بودکه سلاح های آن زمان تقریبا بر آنها کارگر نبود . این مساله در قرن پانزدهم وبا پیدایش سلاح های گرم به کلی دگرگون شد . سلاح های گرم به پرتابه ها آنچنان سرعتی می دادند که انرژی لازم برای دریدن زره را فراهم می نمود . در برابر این موضوع ضخامت زره ها نیز افزوده گردید ولی این تغییر باعث افزایش وزن و دست وپا گیری زره ها می گردید واستفاده از آن رابامحدودیت فراوانی مواجه می نمود . تا سال ها زره ها از سلاح ها عقب افتاده بودند تا اینکه دانشمندان در قرن بیستم و به خصوص در دهه ی 60 با تکیه برپیشرفت دانش متالوژی و پلیمر جلیقه های ضد گلوله ی مقاوم و جدیدی را عرضه نمودند .

زره های جدید از الیاف بسیار مستحکم در شبکه ای پر تراکم تهیه می شود نه از قطعات سنگین فلزی . مکانیزم عمل آنها به این صورت است که با تکیه بر ساختار شبکه ای خود انرژی گلوله را درسطح وسیعی پراکنده و جذب می کنند در عین حال نباید به سمت داخل بدن تغییر شکل دهند زیرا ممکن است صدمات شدیدی به اجزای داخلی بدن برسد .به صورت کلی جلیقه ها به دو نوع نرم و سخت تقسیم می شوند که معمولا نوع نرم را در زیر لباس می پوشند ودر مقایسه با نوع سخت مقاومت کمتری دارد .

مهمترین الیاف مورد استفاده در جلیقه ها ی ضد گلوله کولار است . این ماده 5 برابر محکم تر از فولاد هم وزن خود است . با توجه به هزینه ی مناسب تولید کولار در مقیاس صنعتی هنوز برای جلیقه ها ی ضد گلوله بهترین گزینه است.ماده ی دیگری که همه ی ما با آن آشنا هستیم تارعنکبوت است که نمونه ی مصنوعی آن بیو استیل نام دارد و استحکام آن 20 برابر فولاد می باشد ولی تهیه ی آن بسیار پر هزینه می باشد . در مقابل زره های مدرن، گلوله های ویژه ای با سری از جنس تفلون(ماده ای با ضریب اصطکاک نسبی تقریبا صفر ) تهیه گردیده است که پس از برخورد باجلیقه الیاف را به طرفین رانده و مسیری از میان الیاف برای ادامه ی حرکت خود باز می نماید . گلوله هایی نیز با هسته های فلزی بسیار سخت از جنس تنگستن کارباید ویا اورانیوم 238 فلزی تولید شده که باعث تمرکز شدید انرژی گلوله در یک نقطه وشکافتن زره می گردد . درمقابل ، برای مقاومت بیشتر جلیقه ها آنها را با پولک هایی از جنس سرامیک های ویژه مانند ترکیبات اکسید آلومینیوم ویا تیتانیوم می پوشانند .این پلیت ها(یا پولک ها) قابلیت مقاومت در مقابل گلوله های فوق را نیز به جلیقه ها می دهند . به هر صورت هر زرهی تا سرعت و کالیبر خاصی مقاومت دارد ودر مقابل کالیبر های بالا ناکارآمد است .مثلا اکثر جلیقه ها حتی با پلیت در مقابل تفنگ های تک تیرانداز سنگین(Snipers)mm 12.7 مانند نمونه ی ساخته شده توسط صنایع جنگ افزار سازی وزارت دفاع آسیب پذیر است . به هر حال پژوهشگران امیدوارند با استفاده از پتانسیل نهفته دردانش نانو بتوانند زره هایی به مراتب قدرتمند تولید کنند تاجایی که در مقابل هر کالیبری باهر سرعتی مقاومت نمایند .

روش کار جلیقه های ضد گلوله

جلیقه ضد گلوله چگونه عمل می کند؟

انسان از هزاران سال پیش زره به تن می کرده است، قبایل باستان در هنگام شکار پوست حیوانات را به دور بدنشان می بستند. جنگجویان روم باستان و اروپایی های قرون وسطی، پیش از رفتن به میدان نبرد، بدن خود را با صفحه های فلزی می پوشانند. در دهه 1400 زره در دنیای غرب بسیار فراگیر و پیشرفته شد و با یک زره مناسب شخص تقریبا شکست ناپذیر بود. با پیشرفت اسلحه و توپ در دهه 1500 زره ها تغییر کردند. سرعت بالا ی گلوله ها، می توانند به آنها انرژی لازم برای نفوذ در لایه های نازک فلزی را بدهد.

بنابراین می توان بر ضخامت فلزات زره های سنتی افزود ولی بنابراین برای شخص تن کننده بسیار سنگین و طاقت فرسا می گردد. مهندسین در دهه 1960 یک جلیقه ضد گلوله و مناسب را ساختند که بر خلاف زره های سنتی بسیار راحت بود.

جلیقه های ضد گلوله سبک از فلز ساخته نشده اند بلکه از بافت های فیبری که قابل دوخت بر روی جلیقه و دیگر لباس های سبک می باشد ساخته شده اند.

جلیقه های ضد گلوله امروزی، به دو نوع تقسیم می شود:

- جلیقه های ضد گلوله سخت

- جلیقه های ضد گلوله نرم

جلیقه های ضد گلوله سخت

جلیقه های ضد گلوله سخت از صفحه های فلزی و یا سرامیکی ضخیم ساخته می شوند و به اندازه کافی برای انحراف گلوله و سایر سلاح ها مقاومند. مواد بکار رفته در این جلیقه ها، گلوله ها را با همان نیرویی که به داخل در حال وارد شدن است به خارج هل می دهند. به این ترتیب جلیقه غیر قابل نفوذ خواهد بود.

جلیقه های ضد گلوله سخت حفاظت بیشتری را نسبت به جلیقه های ضد گلوله نرم ایجاد می کنند ولی طاقت فرساتر هستند. افسرهای پلیس و کارکنان نظامی این نوع از لوازم حفاظتی را در هنگامی که میزان خطر احتمالی بالا باشد به تن می کنند ولی برای استفاده های روزمره عموما از جلیقه های ضد گلوله نرک که می توان به صورت ژاکت یا تی شرت معمولی به تن کرد، استفاده می کنند.

چرا سرامیک؟

چرا جلیقه های ضد گلوله از صفحه های سرامیکی ساخته می شوند؟

کاشی های حمام از جنس سرامیک ساخته می شوند و بسیار شکننده و نازک هستند. چرا برای جلیقه های ضد گلوله مناسب هستند. امروزه هزاران ماده مختلف به عنوان سرامیک مشخص شده اند. سرامیکی که در جلیقه های ضد گلوله به کار میروند آلومینا (Alumina) نام دارد که دارای فرمول شیمیایی AL203 است. آلومینا از یاقوت کبود ساخن=ته شده و می شود و جسم بسیار سختی است. همچنین می توان صفحه هایی بسیار محکمی را یافت که از پلاستیک پلی اتیلن ساخته شده اند که از سرامیک ضخیم تر و مشبک ترند اما به سختی و محکمی آن نیستند ولی سبک ترند.

اختراع زره هوشمند با توانایی شناسایی کالیبر گلوله

دانشمندان مرکز مهندسی و توسعه میشیگان در حال تولید زره های هوشمند نظامی هستند که با استفاده از جریان الکتریکی جاری بر روی سطح خود می توانند کالیبر گلوله های شلیک شده و نوع آسیب وارد شده به سطح را شناسایی کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر، زره های هوشمند با استفاده از مواد فیزیوالکتریک یا موادی که در صورت خمیدگی قادر به تولید مقادیر کمی انرژی الکتریکی هستند، ساخته شده اند.

هر یک از ورقه های این زره چه بر روی بدن سربازان قرار داشته باشند و چه بر روی بدنه خودروها از دو حسگر فیزیوالکتریک برخوردار است سپس جریان الکتریکی در حسگرها جاری شده و به انرژی مکانیکی تبدیل می شوند این انرژی در قالب لرزشهای کوچکی در میان لایه های زره خود را نمایان می کند که توسط حسگر دوم دریافت شده و مجددا به انرژی الکتریکی تبدیل می شود.

به این شکل جریانی 5 تا 15 ولتی به صورت مداوم در این زره جریان دارد و در صورتی که سطح زره توسط گلوله یا هر ابزار دیگری آسیب ببیند برخی از جریانهای انرژی که در سطح زره در جریانند توسط حسگر دوم دریافت نخواهند شد به این شکل با اندازه گیری میزان انرژی از دست رفته می توان ابعاد آسیب وارد شده به زره را اندازه گیری کرد.

به گفته دانشمندان این ابداع در تخمین میزان خسارتهای وارد شده به خودروهای نظامی بسیار موثر خواهد بود زیرا در حال حاضر تنها دو روش برای اندازه گیری این میزان وجود دارد، یکی خارج شدن از خودرو و مشاهده مستقیم خسارت که می تواند خطراتی را در پی داشته باشد و دیگری استفاده از ماوراء صوت برای تعیین خسارت که برای سربازانی که در میدانهای جنگ قرار دارند کاری دشوار و غیر ممکن به شمار می رود.

اما با استفاده از حسگرهای فیزیوالکتریک نه تنها می توان از سلامت زره آگاه شد، بلکه می توان به میزان مقاومت آن نیز افزود زیرا با برخورد هر گلوله به سطح زره جریان الکتریکی موج مانندی به وجود می آید که می تواند انرژی مورد نیاز حسگرها برای تشخیص برخورد گلوله با زره را تامین کند.

هر گلوله میزان خاصی انرژی را بر روی سطح زره به وجود می آورند که با کمک الگوریتمی پیچیده می توان میزان جریان تولید شده را آنالیز کرده و نوع گلوله شلیک شده را تعیین کرد برای مثال گلوله ای با کالیبر A.22 نسبت به گلوله ای با کالیبر 45 جریان الکتریکی کمتری بر سطح زره ایجاد می کند.

بر اساس گزارش ام اس ان بی سی، محققان بر این باورند ترکیبی از اطلاعات در رابطه با نوع سلاح در جبهه مخالف و میزان یکپارچگی و سلامت زره می تواند جان بسیاری از سربازان را نجات دهد.

سیر تکامل جلیغه های ضد گلوله و کلاه خودهای امریکایی

جلیغه زره دار (Armor vest) معروف به T64 :

این جلیغه چند ماه قبل از تسلیم زاپن در جنگ جهانی دوم وارد خدمت شد . در خلال جنگ کره این جلیغه با نام M21 بیشتر توسط سربازان کره جنوبی مورد استفاده قرار گرفت . این جلیغه از الیاف کنف بهمراه صفحات الومینیوم تشکیل شده است و حفاظت بالستیکی زیادی نداشت . همچنین دارای وزن حدودا 6 کیلو گرم بوده است .

کلاه خودM1 :

در خلال جنگ جهانی دوم وارد خدمت شد و جانشین کلاه خودهایM1917 مربوط به دوره جنگ جهانی اول گردید . این کلاه خود دارای قطر 1.5 م م از فولاد پر کربن است و همچنین دارای نگه دارنده ی فایبر گلاس در درون خود برای قرار گرفتن بر روی سر می باشد . سربازان نیروی دریایی امریکا در مناطق اقیانوسی بر روی کلاه خودهای خود دارای الگوی استتار 2 رو بودند . یکی برای مناطق ساحلی و شنی و دیگری برای مناطق جنگلی و سبز .

[تصویر: US_Nody_armor_cshak.jpg]

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%284%29.jpg]

جلیغه ضد ترکش M1952 :

در سال 1952 وارد خدمت شد و در خلال جنگ کره و ویتنام بسیار مورد استفاده قرار گرفت . جلیغه متشکل از 12 لایه نایلون مقاوم بود و وزن حدودا 4 کیلوگرم . از لحاظ حفاظتی بر اساس استاندارد های امروزی دارای سطح پایینی بوده است .

در خلال جنگ ویتنام نمونه ارتقا یافته ی کلاه خود M1 مورد استفاده قرار گرفت که دارای ظاهری نسبتا متفاوت و همچنین لایه های داخلی بهتری نسبت به نمونه قبلی بوده است . این کلاه خود هم دارای روکش استتار دو رو بوده است . یکی برای فصول پاییزی و دیگری برای تابستان و فصول سبز .

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%2813%29.jpg]

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%285%29.jpg]

جلیغه ضد ترکش M1955:

نمونه ی ارتقا یافته جلیغه M1952 است که در خلال جنگ کره مورد استفاده قرار گرفت . فرق اصلی ان در جیب های جدید بر روی جلیغه و همچنین لبه های ضخیم در اطراف شانه ها و گردن است . این جلیغه از 13 لایه نایلون در اطراف شانه ها و لایه های روی هم قرار گرفته Doron ( نوعی صفحه فایبر گلاس به ضخامت تقریبا 3 سانتیمتر ) در اطراف پهلوها تشکیل شده است . این جلیغه از نمونه ی قبلی از راحتی کمتری برخوردار بود و دارای حفاظت بهتری نسبت به گلوله کلت و سلاح های لبه تیز از نمونه های قبل می باشد . وزن ان حدود 5 کیلو گرم است .

کلاه خود محافظ معروف به نمونه ی مخصوص چتربازان:

- شبیه نمونه ی M1 است ولی دارای بند نگه دارنده روی چانه متفاوت با قبلی ها . این کلاه خود را بیشتر با الگوی استتار RDF بکار رفته ی روی ان می شناسند .

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%2814%29.jpg]

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%283%29.jpg]

اولین مدل از جلیغه های ضد گلوله امریکایی که توانایی مقاومتدر برابر کالیبر های جنگی مخصوصا 7.62 م م را دارد . این جلیغه در سال 1960 ارائه گردید و دارای 2 صفحه مقاوم و کامپوزیت از جنس فایبر گلاس بود که در قسمت جلو و پشت جلیغه نصب می شدند و همچنین قابل جابجایی بودند . این جلیغه با توجه به وزن بالای ان حدود 13 کیلوگرمو همچنین یک طرفه بودن جهت گردن ان و شکل ان که فشار زیادی به شانه ها می اورد در مقیاس بالا تولید و استفاده نشد .

اخرین مدل استفاده شده از کلاه خود M1 که در دهه 80 و اوایل دهه 90 مورد استفاده قرار می گرفت تا اینکه به طور کامل توسط کلاه خود های مدرن PASGT جایگزین شد . اینمدل دارای بند چانه مدرن و همچنین پوشش استتار درختی بر روی خود می باشد .

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%281%29.jpg]

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%286%29.jpg]

جلیغه های PASGT:

اولین جلیغه های محافظ ضد گلوله و ضدترکش از جنس کولار بودند که در اواخر دهه 70 به نیروهای امریکایی تحویل داده شدند و دارای 13 لایه کولار بودند . از لحاظ رتبه بندی محافظت این جلیغه ها در مرحله اول قرار داشتند که محافظت در برابر گلوله های کالیبر پایین نظیر کلت ها و سلاح های دستی را فراهم می نمود . چون این جلیغه ها فقط در مدل استتار درختی تولید شدند روکش های استتاری صحرایی 6 رنگ و 3 رنگ برای انها تولید شد .

کلاه محافظPASGT :

که مخفف( Personal Armor System Ground Troops ) می باشد در دهه 80 به نیروهای امریکایی تحویل داده شد از 19 لایه کولار تشکیل شده است که علاوه بر وزن بیشتر از نمونه ی فولادی مقاومت و محافظت بیشتری نسبت به گلوله سلاح های دستی فراهم می نمود .

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%2816%29~0.jpg]

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%287%29.jpg]

جلیغه محافظ Ranger :

این جلیغه در اوایل دهه 90 برای محافظت از رنجر های ارتش در برابر گلوله سلاح های کوچک تولید شد و دارای 32 لایه کولار و همچنین صفحه سرامیکی در ابعاد 10 در 12 اینچ می باشد . خود جلیغه دارای رتبه محافظت 3A می باشد و توانایی مقاومت در برابر گلوله مگنوم را دارد . صفحه سرامیکی دارای رتبه بندی مرحله 3 می باشد و در برابر کالیبر 7.62 م م مقاوم است . تنها عیب این جلیغه ضد گلوله وزن بالای ان بود : چیزی حدود 13 کیلوگرم .

مدل مخصوص نیروهای چتر باز از کلاه خود PASGT که دارای پد جدید و همچنین نوار نگه دارنده 3 تیکه است که از جابجایی کلاه خود بر روی سر جلو گیری می کند.

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%2817%29.jpg]

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%289%29.jpg]

جلیغه ضد گلوله Interceptor اولین جلیغه ضد گلوله ارتش امریکا بود که توانایی مقاومت در برابر گلوله سلاح های جنگی را داشت . این جلیغه در اواخر دهه 90 وارد خدمت ارتش امریکا شد و تبدیل به گرینه استاندارد سربازان امریکایی چند ماه بعد از حمله به عراق گردید . این جلیغه از بسیاری از جهات شبیه جلیغه Ranger می باشد فقط بافرق اینکه وزن ان حدود 8 کیلو گرم است . این جلیغه همچنین دارای محل هایی برای نصب جیب های مهمات و تجهیزات می باشد .

مدل جدید تر و بهینه شده کلاه خود PASGT دارای رتبه بندی محافظت مرحله 3A و همچنین وزن کمتر و گیره و چانه بند بهتر و 3 نقطه برای محکم کردن کلاه بر روی سر است.

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%2815%29.jpg]

در سال 2003 نیروی دریایی امریکا مدل جدید از جلیغه ضد گلوله Interceptor را ارائه کرد که تنها رنگ ان تغییر نمود . نمونه جدید دارای رنگ بندی قهوه ای کایوت ( coyote brown ) می باشد . این رنگ هم در محیط صحرایی و هم در محیط دارای درخت از استتار خوبی برخوردار است .

کلاه خود مخصوص نیروی دریایی نمونه جدید و به روز شده PASGT می باشد که دارای رتبه بندی محافظت 3A و وزن کمتر و بند نگه دارنده 4 نقطه است . همچنین دارای پوشش استتار 2 رو دیجیتال می باشد.

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%2812%29.jpg]

[تصویر: US_Nody_armor_cshak_%288%29.jpg]

جلیغه استاندارد Interceptor مخصوص ارتش امریکا

کلاه خود مخصوص نیروهای ارتش امریکا که مشابه نمونه ی نیروی دریایی است با اندکی تفاوت در ظاهر. دارای محافظت رتبه بندی 3A و وزن کمتر نسبت به نمونه ی PASGT و همچنین دارای سیستم ضربه گیر داخلی جدید برای خنثی کردن ضربه ناشی از برحورد گلوله می باشد . همچنین دارای 2 نوع پوشش یکی ACU و دیگری پوشش 2 رو از استتار صحرایی و درختی استجلیقه پوست اژدها

[تصویر: dragonskin.jpg]

پوست اژدها از انواع جلیقه های ضد گلوله ای می باشد که توسط شرکت Pinnacle Armor ساخته می شود. مشخصه اصلی این جلیقه استفاده از دیسک های دایره ای با قطر 2 اینچ در آن است که طوری درون آن چیده شده اند که بر روی هم همپوشانی داشته و ساختاری مانند زره های تکه ای باستانی را به ذهن متبادر می کند. این ساختار باعث تبدیل شدن پوست اژدها به یک جلیقه منعطف شده و سبب گشته این جلیقه محدوده حرکتی مناسبی در کنار توانایی جذب تعداد بالایی از برخورد ها را نسبت به تولیدات مشابه، داشته باشد. دیسک ها از جنس سرامیک سیلیکون کاربید ساخته شده اند که مشابه صفحات سرامیکی دیگری اند که در دیگر محصولات ضد گلوله مورد استفاده قرار می گیرند.

[تصویر: 220px-PEO_soldier_Dragonskin.jpg]

تصویر X-Ray جلیقه

این جلیقه دارای سه نوع اصلی است: یکی SOV-2000 که دارای سطح سه حفاظتی (III) می باشد، SOV-3000 که به عنوان جلیقه ای با سطح چهار حفاظتی (IV) طبقه بندی می شود ولی این موضوع هنوز به شکل رسمی اعلام نشده است و نوع ناشناخته ای که دارای سطح حفاظتی پنج (V) بوده و به شکل عمومی معرفی نشده است.

این جلیقه تاکنون توسط برخی پیمانکاران عمرانی در عراق، برخی از نیروهای عملیات ویژه در افغانستان و عراق، برخی تیم های SWAT ، ژنرال هایی در افغانستان و محافظینشان و پرسنل سرویس مخفی ایالات متحده مورد استفاده قرار گرفته است. CIA پس از تایید این جلیقه در آزمایشات خود این محصول را برای استفاده در ماموریت خاص و ویژه خود در عراق خریداری کرده است.

ساختار

SOV-2000 که از پولک هایی همپوشاننده با مدول کششی بالا از جنس سرامیک که در میان پارچه ای از جنس الیاف آرامید پوشیده شده است، ساخته می شود. صفحات دارای سطح سه AMI از یک لایه فولادی خارجی با قطر 3 میلی متر که با لایه از linex پوشانده شده بهره می برند. ضخامت نهایی صفحه حدود 25 میلی متر می شود. یک صفحه با ابعاد 305 در 368.3 میلی متر دارای وزنی معادل 4.5 کیلو گرم می باشد. SOV-2000 از دیسک های سرامیکی با ابعاد 2 اینچ قطر و 25. اینچ ضخامت بهره می برد. وزن این نوع جلیقه با سطح حفاظتی معادل 254 در 305 میلی متر و با درجه سه حفاظتی حدود 2.5 کیلوگرم است.

آزمایش

آزمایشات تلویزیونی

در آزمایشی برای برنامه نظامی Mail Call متعلق به شبکه History جلیقه، نه دور در معرض برخورد گلوله هایی با هسته فولادی شلیک شده از WASR-10 (7.62×39 mm) و 35 دور از (9x19mm)Heckler & Koch MP5A3 قرار گرفت. تمام شلیک ها به ناحیه به مساحت 10 در 12 اینچ روی جلیقه صورت گرفت. در برنامه Test Lab همین شبکه جلیقه، 120 دور شلیک از اسلحه های Type 56 (7.62×39 mm) و Heckler & Koch MP5 (9×19 mm) تجربه کرد. در آزمایش دیگر در برنامه Future Weapons شبکه دیسکاوری جلیقه دفعات زیادی به وسیله مهماتی با هسته فولادی توسط AK-47, Heckler & Koch MP5SD, M4 carbine و نارنجک M67 مورد اصابت قرار گرفت. جلیقه متحمل صدمات شدیدی شد ( در اصل از انفجار نارنجک) اما نفوذی از زره مشاهده نشد. با این حال تمام دفعات شلیک دارای قدرت کمتری نسبت به گلوله 7.62×51mm NATO بودند که مقاومت در برابر آن برای دستیابی به سطح سه استاندارد NIJ ضروری می باشد.

در سال 2007 NBC News آزمایشات بالستیک مستقلی را به صورت مقایسه ای بر روی جلیقه پوست اژدها و Interceptor body armor انجام داد.ژنرال چهار ستاره بازنشسته Wayne A. Downing شاهد آزمایشات و نتیایج آن بود. اگرچه تعداد تست های صورت گرفته محدود بود، با این حال جلیقه پوست اژدها به طور قابل ملاحظه ای عملکرد بهتری داشت.

بر اساس تحقیقات رسانه ای در می 2007 سناتورها هیلاری کیلینتون و جیم وب از ژنرال دیوید واکر درخواست کرده بودند تا وارد یکی از تحقیقات اداره پاسخگویی دولت (Government Accountability Office) در مورد سیستم های حفاظت بدنی ارتش، شود. زمانی که متخصص فنی با این سوال قانون گذاران که نتایج آزمایشات NBC و آزمایشات انجام شده توسط ارتش در سال 2006 که جلیقه در آن ها مردود شده بود ( در ادامه به آن اشاره می شود) تناقض دارد از مواضع پیشین خود که از بهتر بودن جلیقه پوست اژدها نسبت به جلیقه های فعلی حکایت داشت عقب نشینی کرده و اظهار کند که آزمایش NBC کوتاه تر از آن بود که آماده بودن آن را برای صحنه نبرد تایید کند.

این جلیقه هچنین در برنامه Time Warp ( پخش شده در ایران با نام ایستگاه زمان) شبکه دیسکاوری حضور داشت.

آزمایشات پلیس

پلیس، در فرنسو کالیفرنیا سفارش خرید این جلیقه را برای افسرانش پس از آنکه در آزمایشات، این جلیقه تمام گلوله های شلیکی، شامل شلیک از یک اسنایپر و MP5 از فاصله 5 فوتی را متوقف کرد،داد. جلیقه همچنین 40 بار گلوله PS-M1943 mild steel-coreشلیک شده توسط AK-47 و 400 بار گلوله 9 mm FMJ military ball شلیک شده از یک تفنگ دستی را متوقف کرد.

آزمایشات آکادمیک

جلیقه SOV-2000 در اکتبر 2006 توسط دکتر گری رابرتز در مرکز پزشکی دانشگاه استنفورد مورد آزمایش قرار گرفت.در این آزمابش برای مقایسه، جلیقه و یک صفخه فولادی مرکب با سطح حفاظتی سه مورد هدف قرار گرفتند. هر دو زره برای مدت 12 ساعت در دمای77? C قرار داده شدند و قبل از شلیک به مدت 90 دقیقه در به هوای آزاد منتقل شدند. هر دو سیستم حفاظتی حداقل 20 بار در 5 دور توسط مهمات مشابه مورد اصابت قرار گرفتند. یک شلیک به زاویه 90 درجه و عمود، دو شلیک با انحراف 60 درجه و دو شلیک هم با انحراف 30 درجه که توسط مهمات زیر و از فاصله 3 متری صورت گرفت.

LeMas Urban Warfare (5.56 mm,40 gr) (using a moly coated Nosler Ballistic Tip bullet) with a 3,718 feet (1,133 m) per second average velocity

5.56mm M855 62 gr FMJ with a 3,054 feet (931 m) per second average velocity

7.62x39 mm M43 123 gr steel-core FMJ with a 2,307 feet (703 m) per second average velocity

30-06M2 150 gr FMJ with a 2,736 feet (834 m) per second average velocity

هر دو زره شلیک های بالا را با موفقیت متوقف کردند بدون هیچ گونه نقص و نفوذی، حتی پس از اینکه برخورد های زیادی به آن ها صورت گرفته بود..

جلیقه های ضد گلوله نرم

جلیقه های ضد گلوله نرم مفهوم گیج کننده ای است. چگونه ممکن است یک تکه لباس گلوله را متوقف کند؟ روش کار این جلیقه ها بسیار ساده است. در درون این جلیقه ها یک ماده ضد گلوله قرار دارد که در حقیقت یک توری بسیار قوی است. برای درک چگونگی عملکرد آن، تور دروازه فوتبال را در نظر بگیرید. در پشت دروازه بستهش ده است. وقتی که توپ به دروازه شوت می شود، دارای انرژی زیادی اس و در هنگام اصابت به تور، در یک نقطه مشخص تور را به عقب هل می دهد. هر رشته از یک سمت تیرک به سمت دیگر امتداد دارد و نیروی وارد آمده در آن نقطه مشخص را به سر تا سر پخش می کند. این نیرو به دلیل به هم بافته بودن رشته ها پخش می شود. زمانی که توپ رشته های افقی تور را هل می دهد دیگر رشته ها نیز در عوض، دیگر رشته های افقی را هل داده و به این طریق، همه قسمت های تور انرژی وارده توپ را جذب می کنند و فرقی نمی کند که گلوله به کدام قسمت از تور اصابت کرده باشد.

اگر یک تکه از ماده ضد گلوله را زیر میکروسکوپ قرار دهیم، همین ساختار را مشاهده خواهیم کرد. رشته های بلندی از الیاف را که به هم تنیده شده اند تا یک ساختار توری شکل متراکم را تشکیل دهند. حال با توجه به اینکه یک گلوله بسیار سریع تر از توپ حرکت می کند، بنابراین این توری باید از مواد محکم تری ساخته شود. معروف ترین ماده ای که در ساخت جلیقه های ضد گلوله به کار می رود، الیافی به نام KEVLAR است. Kevlar الیافی سبک وزن است که 5 برابر مقاوم تر از یک تکه فولاد، در همان وزن است زمانی که این ماده به صورت یک تور متراکم در می آید، می تواند نیروی زیادی را جذب کند. به منظور جلوگیری از رسیدن گلوله به سطح بدن، جلیقه ضد گلوله باید برخلاف ضربه مستقیمی که گلوله وارد می کند، عمل کند .

در گذشته Kevlar رایج ترین نوع الیاف برای ساختن جلیقه های ضد گلوله بود ولی امروزه مواد دیگری به کار گرفته شده است که در دسترس ترین آنها، Vectran نام دارد و حدودا دو برابر مقام تر از Kevlar و 5 تا 10 برابر مقاوم تر از فولاد است.

یک نوع الیاف دیگر که اخیرا رایج شده،ابریشم عنکبوت نام دارد. بر روی بزها کارهای ژنتیکی انجام شد تا بتوان از آنها در تولید جزء شیمیایی ابریشم عنکبوت استفاده نمود. ماده حاصله Biosteel نام گرفت. یک رشته از Biosteel 20 برابرمقاوم تر از فولاد است.

الیاف دیگری وجود دارد که Carbon nanotubes نامیده می شود و گفته می شود که حتی از ابریشم عنکبوت نیز مقاوم تر است نخ Carbon nanotubes هنوز هم کمیاب است و قیمت کنونی این الیاف برای هر گرم 500 دلار است. که به مرور زمان این قیمت ها نزول پیدا خواهند کرد و این نوع الیاف، به عنوان الیاف، بادوام در جلیقه های ضد گلوله به کار خواهند رفت.

بی شک مخوفترین بخش موشکهای زمین به هوای ایران را موشکهای سام- 5 یا همان اس-200 تشکیل میدهند. این موشک با سرعت و دقتی رعب آور به سوی اهداف خود پرواز کرده و با دقت 100% آنها را از بین می برد بی آنکه بتوانند کوچکترین عکس العملی از خود نشان دهند (حتی سریعترین جنگنده آمریکا یعنی اف- 15توان فرار از چنگ این موشک را ندارد). می توان براحتی تجسم کرد که چگونه یک فروند اف- 15 (مدل ئی) آمریکا از فاصله 100 کیلومتری رهگیری شده و پس از مدت زمانی اندک خلبانش سوار بر هواپیما به لقاء ا... خواهد پیوست!

این سلاح بعد از گذشت 4 دهه هنوز هم جزو خطرناکترین سلاحهای جهان می باشد.در ابتدا SA-5 یک پدافند ضد بالستیک بود که بعدا برای رهگیری هواپیماهای پرسرعت نیز از آن استفاده شد. برد این موشک در مدلهای پیشرفته 300 کیلومترمی باشد ولی نوع فروخته شده به ایران دارای بردی 200 کیلومتری است که بازهم فوق العاده هست! ایران از این سیستم میتواند برای انهدام بمب افکنها و موشکهای بالستیک استفاده کند.

محصول ALmaz/NPO  S-200 آنگرا/ وگا یا دوبنا با نام ناتوی SA-5 گامون  نیز شناخته میشود. سیستم S200 یک سیستم پدافندی میان برد تا برد بلند زمین به هوا است که قابلیت جابه هایی دارد و توسط  روسیه ساخته و گسترش داه شده است. هدف اصلی این سیستم رهگیری اهداف و نابود کردن جنگنده ها و موشک های کروز است. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی , روسیه تعداد زیادی  s-200  در سرتاسر آسیا / اروپا و  خاورمیانه داشت که چاره آن اقتصاد مریض بود.

در 1966 اتحاد شوروی ازمایش هایی را بر روی سیستم s-200 در داخل کشور خود انجام داد. منابع حاکی  از آن است که  اولین موشک (آزمایش شده) نتواست که به مشخصات مورد نظر دست پیدا کند.برای نمونه برد واقعی که بر روی کاغذ پیاده شده بود برابر 200 کیلومتر بود و این در حالی بود که واقعیت برد موثر (حاصل از آزمایش) بیش از 160 کیلومتر بود. با این حال مسکو هنوز این موشک را یک قسمت مهم از معماری دفاعی خود (می پندارد) و سیستم موثر می سازد. توسعه و کسترش و صف آرایی سیستم s-200 در 1967 شروع شد.

اولین هنگ های عملیاتی از سیستم پدافندی S-200 با 18 سایت موشکی و 342 پرتابگر در پایان سال 1966 وارد خدمت شدند. در 1966 S-200 رسما جایگزین موشک ضد بالستیک نا موفق RZ-25/5V11 بنام Dal شد و وارد خدمت شد. Dal که قرار بود با نام ناتوی سام 5 Griffon گزارش شود اما قبل از آن  (آن طرح) باطل شد.

این سیستم طوری طراحی شد که با جنگنده های میگ روسی هماهنگ باشد. و همچنین از سایت های s-200 محافظت می کند و  علیه موشک های کروز و هواپیماهای مهاجم باشد. در طی همین دوره بود که اتحاد  شوروی در حال گسترش اولین  رهگیری کننده بنام SH-04/ABM-1 گالش,  در سیستم A-35 به دور مسکو بود.

توسعه سیستم پدافندی s-200 در 1968 به 40 سایت موشکی و در 1969 به 60 سایت موشکی افزایش پیدا کرد. رشد  تعداد  سایت موشکی در 1970 تا 1980 به عدد 130 و در 1985 تعداد لانچر های پرتابگر به 1950 عدد رسید.

در 1975 روسیه ارتقای سیستم S-200 را کامل کرد. از خصیصه های این آپگرید افزایش برد بلند تا 250 کیلومتر و مدریزه کردن رادار کنترل اتش این سیستم بود. البته روس ها امیدوار بودند که ارتقای  s-200  توانایی درگیری و روبه رو شدن  با موشک های   کوتاه برد را به اضافه جنگنده ها و موشک های کروز داشته باشد. که این کوشش ها ناموفق بود. با این حال (همانطور که گفته شد) شمار گسترش سیستم در طی 1970 تا نزدیک 1980 بزرگ بود.

برای نائل شدن به برد 250 کیلومتر هر موشک s-200 به راکت موتور با سوخت مایع مجهز شده است چنانچه  4 محرک ( باسوخت) جامد نیز دارد. هر بوستر 4.9 متر طول و 48 سانتیمتر قطر دارد. خود موشک 10.72 متر طول دارد و قطر ان 85 سانتی متر است. طول باله های موشک s-200 2.85 متر است.  

موشک توسط 4 تقویت کننده راکت که سوخت جامد دارند پرتاب میشود. بعد از سوختن آنها و رها سازی آنها که بین 3 تا 5.1 ثانیه  بعد از پرتاب موشک انجام میشود, موتور راکت که با یک سوخت مایع  بنام 5D67 سازکار است برای مدت زمانی 51 تا 150 ثانیه می سوزد.

ماکزیمم برد موشک میان 150 تا 300 کیلومتر است. موشک برای تصحیح نصف مسیر پروازی به طرف هدف از هدایت رادیویی و در فاز بعد از طریق هدایت نمیه فعال راداری خود موشک semi active radar homing استفاده میکند.

حداکثر سرعت هدف می تواند تا 4 ماخ باشد.ارتفاع موثر بین 300 تا 20000 متر است یعنی معادل 1000 تا 65000 پا. گلاهک موشک وزنی برابر 217 کیلوگرم دارد. که از نوع متلاشی شوند با قدرت انفجاری زیاد است.  در کلاهک  16000 ساچمه 2 گرمی یا 21000 ساچمه 3و5 گرمی وجود دارد. کلاهک توسط چاشنی( فیوز) مجاورتی راداری یا سیگنال فرمان تحریک و تریگر میشود. در اضافه کردن ماکزیمم برد به 250 کیلومتر, هر S-200 ماکزیمم ارتفاع 35 کیلومتر و سرعت 2500 متر بر ثانیه دارد.  مطابق منابع روسی S-200  می تواند با جنگنده ها و موشک های کروز با سرعتی برابر 1100 متر بر ثانیه درگیر شود. مدارکی هست که  نشان میدهد بعضی با کلاهک های اتمی عرضه شده اند.   کلاهک اتمی 25KT فقط توسط سیگنال فرمان تریگر میشود.هر موشک وزنی برابر  7 یا 8 تن در هنگام تیک آف دارد. رادار کنترل آتش سیستم پدافندی ,S-200 25N6 نام دارد که ناتو آن را با عنوان Square Pair میشناسد. این رادار با مدلاسیون موج پیوسته CW و در باند H کار میکند . محدود (عملکرد) رادار 270 کیلومتر است. این رادار از رهگیری و دید هدف به طور همزمان استفاده میکند.

در 1980 اتحاد شوروی تولید بعدی از موشک های سطح به هوای متحرک را نشان داد داد: S-300P که ناتون آن را با نام سام 10 گرومبل میشناسد و S-300V با نام ناتوی سام 12A گلادیاتور و سام 12B با نام ژینت.

به طور مشابه ایالات متحده نیز سیستم دفاع موشکی پاتروید را داشت که سیستم پاتریود و سیستم های S00P و S-300V به مراتب دارای برد / دقت و احتمال کشندگی بهتری نسبت به S-200 داشتند چنانچه  به این سیستم ها توانایی شات داون ( انهدام) موشک های بالستیک نیز اضافه شد.  

معرفی سیستم های SAM بالاتر به تدریج سیستم دفاع موشکی SAM- S-200 را به خارج شدن از خدمت سوق داد. در 1998 شمار مجموعه لانچر های S-200 منقبض شد و تعداد نزدیک به 200 قبضه بود.

در سالهای جاری فقط 4 هنگ باقی مانده اند.در سال 2001 شمار S-200 باقی مانده در خدمت ارتش روسیه تنها یک واحد بوده است. سیستم پدافندی S-200 به کشور هایی شامل: بلغارستان / چک اسلواکی / مجارستان/ لهستان/ هند/ کره شمالی/ لیبی/ سوریه و ایران صادر شده است.

در 1998  فرماندهی دفاع هوایی روسیه  آگهی یک طرح برای فروش همه دارایی ها و چیز های با ارزش s-200 را به مشتریان صادراتی اعلام کرد. از زمان اعلان آگهی تکثیر و ازدیاد s-200 شایع شده است. در سال 2002 ایالت روسی صادر کننده تسلیحات  Rosoboronexport  درآمد بالقوه اش برای سیستم های دفاع هوایی روسی 1 بیلیون دلار برآورد شده است که خیلی از این درآمد را s-200 تشکیل می دهد.

S-200 و حادثه

در اکتبر 2001 یکی از S-200 های تکثیر شده, که به اوکرایل فروخته شده بود, به طور اتفاقی یک فروند هواپیمای مسافربری شخصی  TU-154 روسی را در طی تمرینات نظامی درCrimea ساقط کرد. منابع نشان میدهد که S-200 هدف مورد نظرش را که یک  هواپیمای بدون سرنشین بود از دست داد و بر روی توپولف 154 قفل کرد. این هواپیمای روسی بر روی خط هوایی دریای سیاه منفجر شد و در طی این حادثه 76 نفر کشته شدند. این یکی از مشکلات تکثیر سیستم پدافندی S-200 است.

بهینه سازی: 

در بهمن 1386 همزمان با سالگرد عملیات والفجر 8، سامانه موشکی "اس 200" بهدست متخصصین پدافند نیروی هوایی ارتش بازسازی شد. سامانهی موشکی زمین بههوای "اس200" توسط متخصصین پدافند نیروی هوایی ارتش بهینه و بازسازی شده وپرتاب آزمایشی خود را با موفقیت انجام داد.

بررسی میزان کارایی سامانههای پدافند اعم از موشکی و راداری در مقابلتهدیدات احتمالی علیه کشور ایران و همچنین ارتقاء سطح مهارت و دانشکارکنان عملیاتی و فنی در مراحل مختلف و آمادهسازی تجهیزات موصوف از اهدافآزمایش این سامانه موشکی بوده.

مطالب مرتبط :

موشک پدافندی MIM 3

موشک پدافند هوایی RIM-2

خصوصیات        

عملکرد: سطح به هوا

کشور سازنده: شوروی

شرکت سازنده: Almaz/Antei Concern of Air Defenc / Petr Grushin design bureau

نمونه ها: S-200, S-200V (S-200VE), S-200D (S-200DE), S-200A

طول: 10.8 متر

قطر: 85  سانتیمتر

وزن: 7.1 تن

برد عملیاتی : 300 کیلومتر

سقف پروازی: 40 کیلومتر

سرعت: 2500 متر بر ثانیه معادل 7.5 ماخ

کلاهک: متلاشی شونده با قدرت انفجاری بالا به وزن 217 کیلوگرم

نوع کلاهک: متعارف در مدلهای دفاع هوایی و هسته ای در نوع ضد بالستیک

? منبع اخذ: www.centralclubs.com

? منبع: www.missilethreat.com, www.en.wikipedia.com

موشک هوا به زمین AGM-65 ماوریک در حال شلیک از اف 15 ایگل

موشک زمین به زمین یا SSM ( Surface to Surface Missile )
این موشک ها به دو دلیل در جنگ بکار گرفته می شود :
1- حمله به هدف هایی که در مسافت های بسیار دوری واقع هستند .
2- استفاده از آن به عنوان یک سلاح تلافی جویانه

از دیگر علت های استفاده از این نوع موشک ها می توان پشتیبانی پیاده نظام در عوض آتش توپخانه را نام برد . این جنگ افزار دارای برد موثری از هزار کیلو متر تا چندین هزار کیلو متر می باشد . معمولا مسیر حرکت این موشک ها بصورت کروز و یا پرتابه ای می باشد . موشک های برد بلند بالستیک معمولا چند مرحله ای هستند زیرا با این روش ابعاد موتور کوچکتر شده و در نتیجه وزن کلی موشک به حداقل می رسد .
این موشک ها چون به صورت عمودی پرتاب می شود کل وزن موشک بر روی لانچر پرتاب قرار می گیرد پس واضح است که هر چه وزن موشک کمتر شود فشار کمتری بر لانچر پرتاب وارد می شود .
قابلیت مانور این نوع موشک ها خیلی کمتر از بقیه است و عمده کنترل در طول فاز صعود مسیر در هنگام وزش باد جانبی انجام می پذیرد . این نوع موشک معمولا مانند یک سلاح توپخانه ای از یک سکوی پرتاب ثابت زمینی شلیک شده و سپس بر روی هدف نشانه می رود و برای این منظور نیاز به درجه بهینه ای از مانور پذیری موشک داریم . در نوع بدون سیستم هدایت این موشک ها پایداری مورد نیاز با استفاده از ملاحظات انحراف مسیر در پرتاب بر موشک اعمال می گردد . نوع بخصوصی از این موشک ها از زیر آب شلیک می شوند .

ایران و موشک های زمین به زمین:

ایران عزیزمان دراین قسمت به پیشرفت های شگرفی دست یافته است که باعث حیرت جهانیان گشته است.صنایع موشکی ایران با ساخت موشک بالستیک شهاب 3 که دارای بردی 2500 کیلومتری است ایران را در زمینه موشکی در جهان مطرح ساخت.ایران در رزمایش پیامبر اعظم موشک بالستیک فجر3 را ازمایش کرد که از کلاهکی تقسیم شونده بهره میبرد.این تکنولوژی در اختیار کشورهای معدودی است که دستیابی به این فناوری توسط متخصصان ایرانی باعث بهت و حیرت جهانیان گشت.

منابع غربی از موشک های شهاب 4و5و6 با برد 4000 تا 10000 هزار کیلومتر سخن میگویند که ایران همواره این موارد را تکذیب کرده است.در حال حاضر ایران در حال کار بر روی موشک شهاب3 است تا ان را به یک حمل کننده ماهواره تندیل نماید.

لیستی از موشک های زمین به زمین ایرانی:

? Arash

? Fajr

? Hadid

Haseb ?

? Nazeat

? Noor

? Oghab

? Shahin

 Kosar ?

? Nafez

? Ra"ad

? Saghegh

? Zelzal1/2/3

 Shahab1/2/2/3 ?

موشک زمین به زمین شهاب3بر روی لانچر پرتاب

موشک های هوا به هوا یا  AAM ( Air to Air Missile )
توسط هواپیما حمل می شود و بر علیه هواپیماهای دشمن یا یک هدف پرنده به کار گرفته می شود . این نوع از موشک ها عموما از لحاظ ابعاد نسبت به سایر موشک ها کوچکتر هستند زیرا ظرفیت هواپیماهایی که آنها را حمل می کنند محدود است و این موشک ها با توجه به ماموریتشان دارای برد نسبتا کوتاهی می باشند و به این علت به آنها Boost Glide می گویند یعنی به محض روشن شدن موتور یک سرعت اولیه به موشک داده می شود و بعد از این مرحله به سمت هدف گلاید می کند . از موتور راکت با سوخت جامد در این نوع موشک ها استفاده می شود . زیرا ماهیتی ساده دارند و قابل اعتماد هستند . در بعضی موارد جهت اصلاح خصوصیات عملکردی موشک از موتور با کار کرد مدوام در طول پرواز استفاده می کنند .
بعلت اینکه این موشک ها مستقیما در زیر هواپیما حمل می شوند مشکلات آیرودینامیکی نسبتا ساده ای ایجاد می شود که شامل اثرات تداخل جریان بین موشک و هواپیما می باشد . این مسایل تداخلی بویژه در سرعت های بالا در بالهای به عقب بر گشته جنگنده هایی که موشک حمل می کنند بحرانی است . بعنوان یک قانون خاص برای هواپیمای جنگنده بمب افکن هر موشکی که شلیک می گردد خواه عمود بر مسیر حرکت و خواه به سمت عقب باید آنالیز همان وضعیت خاص انجام پذیرد . قابلیت مانور پذیری موشک های AAM به دلایل زیر در مقایسه با سایر موشک ها بیشتر می باشد :
1- سرعت های زیاد پرتاب
2- سرعت زیاد هدف و مانور پذیری بالای آن
3- زمان کوتاه پرواز جهت اصلاح مسیر .
محبوب ترین موشک هوا به هوای ایرانی:

مجبوب ترین موشک ایرانی که از طرفدارن زیادی برخوردار است موشک AIM-54  فینیکس است که توسط جنگنده اف-14 نیروی هوایی حمل می شود.

لیستی از موشک های هوا به هوای ایرانی:

? AIM-7

? AIM-9

? AIM-54

? AA-8

? AA-10

? AA-11

? PL-2A

? PL-7

?سجیل

?فاطر

نکته مهم:

به دلیل حفاظت اطلاعات شدید در مورد تسلیحات هوایی در ایران اطلاعات دقیقی از موشک های موجود و تعداد انها در دسترس نیست.در سال های گذشته گزارشاتی در مورد ساخت موشک فاطر به دست ایران که از بدنه AIM-9 و سیستم ایونیک جدیدی بهره میبرد شنیده شد که اطلاعاتی از ان در دسترس نیست.همچنین اخرین پروژه موشکی هوا به هوای ایران موشک سجیل است که نمونه هوا به هوا شده موشک هاوک میباشد که بر روی جنگنده اف-14 مورد استفاده قرار میگیرد.


موشک هوا به هوای AIM-54 فینیکس شلیک شده از اف 14 تامکت


موشک زمین به هوا یا SAM ( Surace to Air Missile )
معمولا از این نوع موشک ها برای پدافند زمینی در برابر حمله هواپیماهای دشمن استفاده می شود . طراحی آیرودینامیکی این نوع موشک ها بستگی به برد آنها دارد که این برد از چند کیلو متر تا چند صد کیلو متر می تواند باشد . معمولا برای برد های کوتاه از موشک های یک مرحله ای با موتور سوخت جامد یا مایع استفاده می شود و همچنین به منظور به منظور کاهش وزن در برد های بلند از سیستم های چند مرحله ای استفاده می کنند . اثبات شده است که موتور های رم جت و سایر موتور های مکنده هوا از نظر اقتصادی و از دیدگاه وزنی با صرفه تر می باشد . همچنین یکی از معایب استفاده از موتور رم جت این است که برای استارت این موتور ها نیازمند به یک موتور کمکی قوی دارد . سیستم هدایت این نوع موشک ها نیز متنوع است . برای برد های کوتاه سیستم هدایت با اشعه راداری و یا حتی ملدون قرمز دقت بالایی را برای انجام ماموریت موشک ها به همراه دارد .
برای برد های بلند از سیستم های هدایتی هدف یاب و یا ترمینال استفاده می کنند که باعث از بین بردن موثر هدف با دقت زیادی می شود . برای انجام ماموریت در برابر هدف های سریعی که در ارتفاع پایین پرواز می کنند قابلیت مانور مورد نیاز برای این کلاس از موشک ها می بایست در رنج بالایی باشد . عموما این نوع موشک ها بطور عمودی پرتاپ و یا از یک ارتفاع بلند برای حداکثر تاثیر تخریب پرتاب می گردند .

جدید ترین عضو گروه پدافندی:

جدیدترین عضو گروه موشک های پدافندی ایران موشکTor-M  میباشد .ایران در سال 2006 یک محموله 29 تایی از این موشک را از روسیه تحویل گرفت.

لیستی از موشک های پدافند ایرانی:

? SA-10

? SA-5

? SA-2 / HQ-2J

? SA-6

? SA-15

? I HAWK

? Rapier

? Tigercat

? SA-16

? SA-7

? HQ-7 / FM-80

? Stinger

نکته مهم:

ایران در بخش پدافندی دست به تولید موشک های صیاد1و2 و شهاب ثاقب و S-250 زده است که مهندسی معکوس شده موشک های چینی و روسی هستند.

در بخش موشک های شانه پرتاب هم ایران علاوه بر استینگر موشک های میثاق1و2 را تولید میکند و از موشک های دوش پرتاب روسی همانند ایگلا بهره میبرد.

موشک زمین به هوایTor-M


موشک هوا به زمین یا ASM ( Air to Surface Missile )
از این موشک ها معمولا برای حمله به سلاح های تاکتیکی و نابود کردن نیرو های زمینی یا هدف های زمینی نظیر انبار سلاح ها مخازن کشتی ها یا فرودگاه ها استفاده می شود . مشکلات پرتابی این موشک ها شبیه موشک های AAM است و برد آنها نیز از چند کیلومتر تا چند صد کیلو متر متغیر است . در نوع برد کوتاه این موشک ها عموما به دلیل سبکی از نگهدارنده ثابت در آنها استفاده می شود و در نوع برد بلند از نگهدارنده جدا شونده بهره می برند . در مرحله بعد وضعیتهای بدست آمده متعادل می شوند و به تدریج برای رسیدن به سرعت مورد نظر تقویت می گردند . اگر برد قابل توجهی مورد نظر باشد چند مرحله ای کردن موشک سود مند است . در نصب بر روی هواپیما برای تنزل نکردن خصوصیات عملکرد هواپیما های حامل دقت زیادی باید به خرج داد . مانور پذیری موشک های ASM به دلیل سرعت پایین آنها خیلی کمتر از موشک های AAM است و همچنین چون این موشک ها را بر علیه هدف های زمینی به کار می گیرند واضح است که نیازی به قابلیت مانوری کمتری دارند .

لیست موشک های هوا به زمین ایرانی:

? GBU-67/9A Qadr

? AGM-379/2

? Zoobin

? AGM-65A

? AS-10
? AS-11

? AS-14

موشک بالستیک جنجالی DF-21

موشک DongFeng 21 (کد ناتو: CSS-5) که به اختصار DF-21 نامیده می شود موشکی بالستیک میان برد ساخت اکادمی الکترونیک و مکانیک Changfeng چین است .

در مارچ 1967 وزارت دفاع چین تصمیم به ساخت یک موشک بالستیک استراتژیک سوخت جامد زمین پایه گرفت.با این حال به خاطرپاره ایی مسایل اغاز طرح ساخت این موشک تا اگوست سال 1987 به تعویق افتاد.در سال 1979 تیم طراح موشک سوخت جامد بالستیک که عهده دار ساخت موشک بالستیک با قابلیت پرتاب از زیردریایی  JL-1 نیز بود پیشنهادی را مبنی بر توسعه طرح این موشک زمین پایه بر پایه طرح موشک JL-1 ارایه کرد که سرانجام این طرح در جون1980 توسط ارتش ازادی بخش چین پذیرفته شد.با توجه به تعریف لانچرهای متحرک و همچنین به جهت انجام ازمایشات, در کنار ساخت موشک طرح ساخت خودروی حامل , لانچر و واحد کنترل موشک و سایر سیستم های پشتیبانی نیز انجام شد.نخستین ازمایش پرتابی موشک DF-21 در سال 1985 صورت گرفت ودومین ازمایش ان که به دنبال استفاده ازیک سیستم پشتیبانی زمینی اصلاح شده بود در سال 1987 انجام شد.در میانه سال 1990 تصمیم به ارتقا موشک گرفت DF-14A نام این نمونه ارتقا یافته بود که از لحاظ برد و دقت نسبت به DF-21 دارای برتری بود.

موشک DF-21 موشک بالستیک میان برد سوخت جامد دو مرحله ایی است که برای پوشش مناطق اسیا و غرب اقیانوس ارام طراحی و ساخته شده است.جزییات بیشتری از طرح و قابلیت های این موشک منتشر نشده اما می توان متصور بود که این موشک دارای توانایی هایی مشابه موشک JL-1 باشد.از لحاظ ساختار ایرودینامیکی نیز به نظر می رسد که DF-21 به جای استفاده از باله های مداومت پروازی از سیستم کنترل نازل بهره برده باشد.برای هدایت موشک وهمچنین افزایش دقت ان علاوه بر سیستم هدایت درونی یک سیستم هدایت راداری نیز برای مرحله پایانی در نظر گرفته شده است. این موشک با دقت 300-400 متری قابلیت حمل یک کلاهک هسته ایی به وزن  100, 200 و یا 500 کیلوتنی را دارد هر چند که توانایی استفاده از کلاهک  متعارف HE نیز وجود دارد.موشک DF-21 در دورن یک تیوب پرتاب سیلندری از جنس الیاژ الومنیوم نگه داری می شود که این محفظه باعث قرار گرفتن موشک در یک درجه حرارت ثابت می شود .

تخمین زده می شود که تاکنون 60-80 موشک به همراه 60 سیستم پرتاب کننده به خدمت دومین سپاه توپخانه ایی ارتش چین در غالب هفت تیپ موشکی 802-807-808-809-811-822-823 درامده باشد.این موشک ها غالبا به دلیل اطمینان از پوشش کامل و اضافی مناطقی که قبلا تحت پوشش موشک های DF-3 که از دقت پاین تری نسبت به DF-21 برخوردار بودند در نزدیکی مرزها مستقر شده اند.

DF-21A/CSS-5 Mod 2

نخستین نمونه ارتقا یافته موشک که به دلیل برخورداری از GPS به همراه سیستم هدایت پایانی راداری از دقت بالاتری نسبت به DF-21 برخوردار است.این موشک با سال عملیاتی 1996 با داشتن کلاهک سبک تر 90 کیلوتنی از برد عملیاتی بیشتری (تا 2500 کیلومتر) برخوردار است.

DF-21C/CSS-5 Mod 3

در سال 2006 تصویر مبهم و ناقصی از یک موشک بالستیک میان برد جدید از طریق سایت های چینی بر روی اینترنت منتشر شد و در سال2007 نیز تصویری واضح تری از این موشک که به صورت دو موشک در کنار هم بود منتشر شد اما چیزی قابل اثبات نبود به طوریکه حتی ممکن بود که تصاویرها ساختگی باشند اما نمایش تصویر یک موشک بالستیک شبیه به تصاویر قبلی از وب سایت رسمی ارتش چین که نشان دهنده بارگذاری یک موشک بالستیک جدید بر روی وسیله نقلیه توسط سربازان سپاه دوم توپخانه ایی می بود خط بطلانی بر ساختگی بودن تصاویر کشید و از وجود موشک بالستیک میان برد جدیدی در زرادخانه های ارتش چین خبر می داد.

موشک ناشناخته جدید دردسرهای تازه ایی را برای غرب بوجود اورده بود به طوریکه هیچ کشوری از وجود و تاریخ ساخت این موشک اطلاعی نداشت.عده ایی این موشک را نمونه صادراتی موشک بالستیک میان برد DF-25 می پنداشتند اما بر طبق گزارش سازمان های اطلاعاتی غرب این طرح در سال 1996 متوقف شده بود به هر حال با وجود مخفی کاری زیاد چین در امور تسلیحاتی امکان پیگیری و ادامه مخفیانه چنین طرحی از جانب چین نیز دور از واقعیت نبود.انتساب موشک جدید به طرح DF-25 با گزارش رسمی پنتاگون درمورد قدرت نظامی چین در سال 2008 که در هیچ جای گزارش به وجود چنین نمونه ایی از موشک DF-25 اشاره نکرده بود پایان یافت.اما موشک جدید چه بود؟ نظریه دوم این بود که این موشک نمونه ارتقا یافته موشک DF-21 با نام احتمالی DF-21C است که بر اساس اطلاعات جدید بدست امده از این موشک این نظریه به نظر به واقعیت نزدیک تر می امد به طوریکه ناتو نیز بر همین اساس نام CSS-5 Mod-3 برای ان برگزیده بود .دو موشک از نظر برد (1700 کیلومتر) شباهت زیادی به هم داشتند اما موشک DF-21 تنها خرج 600 کیلوگرم داشت در حالی که موشکDF-21C  دارای خرج 2000 کیلوگرمی بود و از لحاظ ظاهری هم دو سیستم کوچکترین شباهتی به هم نداشتند .در نهایت عده ایی این موشک را موشک کاملا جدید از موشک قاره پیمای DF-31 پنداشتند که از بر داشته شدن مرحله سوم موشک سه مرحله ایی DF-31 و قرار دادن مرحله دوم متفاوتی بدست امده است. اگر چه ایده استفاده از از موشک های بالستیک غیر هسته ایی در غالب نقش تاکتیکی و استراتژیک از سال 1970 مطرح شده بود اما ارتش ازادی بخش چین تا سال 1990 که دومین سپاه توپخانه ایی را برای چنین منظوری بوجود اورد فاقد ظرفیت های موشک های بالستیک غیر هسته ایی بود.در سال 1996 در جریان بحران تنگه تایوان سپاه دوم توپخانه ایی چین تنها از 30-50 موشک بالستیک کوتاه برد بهره می برد اما این رقم در سال های بعد افزایش چشمگیری داشت به طوریکه این رقم در سال 2007 به رقم 800 موشک رسید.در سال 2006 دولت چین طرحی را در غالب دفاع ملی چین طرح ریزی کرد که به موجب ان نیروی دوم توپخانه ایی متعد به ایجاد یک نیروی استراتژیک موثر با قابلیت های هسته ایی و غیر هسته ایی شده است.

موشکDF-21C دومین طرح موشک بالستیک میان برد سوخت جامد ساخت ارتش چین است.این موشک در درون یک سیلندر به شکل لانچر قرار داده شده است با دماغه بیرون از محفظه .در حال حاضر مشخص شده است که موشک میان برد جدید همانند موشک های بالستیک کوتاه برد DF-11 و DF-15 قادر به حمل کلاهک های متنوعی است که از این میان می توان به نمونه های HE - خوشه ایی ضد زره - FAE و همچنین کلاهک مخوف پالس الکترومغناطیسی(EMP)اشاره کرد.سیستم هدایتی این موشک احتمالا ترکیبی از سیستم هدایت درونی و GPS است و همچنین برای افزایش دقت در برخورد به هدف به احتنمال زیاد این موشک از نوعی سیستم هدایتی فاز پایانی بهره می برد.

موشک بالستیک DF-21 موشک ضد کشتی می شود

موشک بالستیک ضد کشتی:

موشک بالستیک ضد کشتی (ASBM) در واقع یک موشک بالستیک میان برد است که برای ضربه زدن به کشتی در دریا طراحی شده است. در حال حاضر هیچ سیستم و مکانیزم دفاعی برای مقابله با چنین سلاحی وجود ندارد مگر انکه قبل از پرتاب بتوان ان را نابود کرد. یک ضربه از چنین سلاحی ان چنان توانی دارد که می تواند باعث انهدام یک ناو هواپیمابر شود.

برخلاف یک موشک بالستیک معمولی که پس از پرتاب از یک مسیر پرواز بالستیکی پیروی می کند یک موشک بالستیک ضد کشتی نیاز به نوعی سیستم هدایتی در هدایت موشک در برخورد به هدف دارد.به عبارت دیگر یک موشک بالستیک ضد کشتی علاوه بر استفاده از مسیر پرواز بالستیکی خود در رسیدن به هدف برای فاز اخر از نوعی سیستم هدایتی به جای مسیر پروازی منحنی شکل استفاده می کند

چین در حال حاضر تنها کشور سازنده موشک بالستیک ضد کشتی در جهان است.این کشور موشک بالستیک ضد کشتی خود را با موفقیت در سال 2005 ازمایش کرد.تخمین زده می شود که این کشور در بین سال های 2007-2008 به توانایی عملیاتی اولیه رسیده باشد.تصور ان است که هنوز این موشک در به کارگیری گسترده از پهپادها و همچنین ماهواره ها در حال تکمیل و ارتقا باشد.

Anti-ship ballistic missile

وزارت دفاع امریکا اظهار کرده است که جمهوری خلق چین در حال ساخت موشک بالستیک ضد کشتی زمین پایه high hypersonic (بسیار ما فوق صوت) بر مبنای موشک DF-21 با برد 3000 کیلومتر است.بدین ترتیب این موشک اولین و تنها موشک بالستیک ضد کشتی در جهان است و اولین سیستم تسلیحاتی در جهان است که قادر به هدف گیری و انهدام ناوگروه متحرک شامل ناوهواپیمابر از فاصله زیاد و با پرتاب از روی لانچرهای زمینی متحرک خواهد بود.این ترکیب می تواند با استفاده از کلاهک MARV و همچنین هدایت پایانی موثر و کامل تر شود.قطعا وجود چنین موشکی در زرادخانه های چین می تواند خطر بزرگ بالقوه ایی برای ناوهای هواپیمابر امریکایی باشد.

( MARV ( maneuverable reentry vehicle : نوعی کلاهک است که توانایی انجام مانور و جابجایی در حین پرواز را دارد.

KT ABM/ASAT

سری موشکی ضد بالستیک/ضد ماهواره KT یک سری موشکی طبقه بندی شده بر مبنای موشک DF-21 است.4 نمونه از سری KT از جمله KT-1, KT-2, KT-2A و KT-III توسعه یافته اند.

KT-1 :طراحی شده جهت مقابله با اهداف زیر مداری

KT-1A: نمونه ارتقا یافته KT-1

KT-409 : نمونه سوخت جامد KT-1

SC-19: نمونهKT-1

KT-2:نمونه ساخته شده جهت مقابله با اهداف مدار پایینی (LEO) تا ارتفاع 600 کیلومتری

KT-2A:نمونه ساخته شد برای اهداف مدار قطبی

KT-III:نمونه ساخته شده برای مقابله با اهداف در ارتفاع 1000 کیلومتری و بالاتر

نمونه های دیگری نیز ادعا شده که در دست ساخت که تا کنون خبری دال بر وجود یا عدم وجود انان منتشر نشده است.

خصوصیات         DF-21                                   A\B\C DF-21                      D DF-21

عملکرد: موشک بالستیک میان برد                                                         بالستیک ضد کشتی

کشور سازنده: چین

پیشرانه: موتور 2 مرحله ای سوخت جامد

طول:10.7 متر                                                     12.30 متر                          12.30 متر

قطر: 1.4 سانتی متر

برد: 2150 کیلومتر                                               2500 کیلومتر                    3000 کیلومتر

وزن پرتاب: 14700 کیلوگرم                                 15200 کیلوگرم

سرعت: 10ماخ

هدایت: Inertial, terminal radar guidance

کلاهک: تک کلاهکه یا MIRV                                                                             MIRV

? منبع اخذ: www.centralclubs.com

? منابع: missilethreat.com , wikipedia , sinodefence.com

? نویسنده:رضا((shoal