تصاویر موشک شهاب-3
در این قسمت قصد داریم تصاویری زیبا از موشک شهاب3 را برای شما عزیزان به نمایش بگذاریم
برای دیدن ادامه مطلب اینجا را کلیک کنید
تحلیلی گذرا بر فناوری موشک قیام-1
این موشک همزمان با راه اندازی نیروگاه بوشهر آزمایش شد. در آن زمان به علت برخی حساسیتها مقامات ایرانی اطلاعات چندانی در مورد برد و کلاهک آن ارائه ندادند اما بعدها این اطلاعات نیز به شکل سازمان یافته ای در اختیار رسانه های داخلی قرار داده شد و حتی دریک نمایشگاه دفاعی در تهران یک بنر که مختصات موشک روی آن نوشته شده بوده نیز نصب شد.
در اینجا مابنانداریم گفته های پیشین را اینجا تکرار کنیم .بلکه در این پست قصد داریم با مراجعه به فناوریهای مشابه نگاه عمیقتری به فناوری موشک قیام-1 داشته باشیم.
از تصاویر منتشر شده چنین برداشت میشود که قیام-1 بر اساس فناوری بکار رفته در موشک شهاب-2 که خود نیز برگرفته از موشک اسکاد-سی کره ایست ساخته شده باشد . اما با این حساب نمیتوان قیام را کپی شهاب-2 دانست زیرا ابعاد و طول بیشتری دارد و برد آن نیز 300 کیلومتر بیشتر از شهاب-2 است. در ضمن بالکهای معمول شهاب-2 نیز در ساختار قیام وجود ندارد.
این 300 کیلومتر اضافه برد در قیام در حالی تامین شده است که وزن کلاهک آن تنها چند کیلوگرم نسبت به شهاب-2 کمتر است .
معمولا 3 راه برای افزایش برد موشکها وجود دارد:
1- کاهش جرم کلاهک و افزایش میزان سوخت
2- کاهش جرم بدنه و ساختار موشک با حفظ جرم کلاهک و افزودن به جرم سوخت
3- افزایش توان موتور موشک
قیام را بایستی نمونه باز طراحی شده موشک شهاب-2 دانست که مزیتهای بیشتری نسبت به آن دارد. به نظر میرسد که متخصصان ایران با حذف بالک و طراحی یک بدنه سبک توانسته اندفضای بیشتری برای سوختگیری آن تامین کنند. در اینجا دو نکته را باید در نظر بگیریم:
1- برد قیام 800 کیلومتر است و کلاهکی به جرم 746 کیلوگرم را حمل میکند. در حالیکه موشک شهاب-2 با کلاهک 750 کیلوگرمی 500 کیلومتر برد دارد. برای تامین 300 کیلومتر برد اضافه نسبت به شهاب-2 لازم است که حدود 1500 کیلوگرم از جرم ساختار موشک کاسته شده و همین میزان سوخت به آن تزریق شود.
2- بدنه شهاب-2 از فولاد ساخته شده است اما اطلاعاتی در مورد جنس یدنه قیام در دست نیست. البته به لحاظ ظاهری حذف بالکها کمک شایانی به کاهش وزن بدنه موشک کرده است.
3- قیام از کلاهکی جداشونده استفاده میکند . تصاویر نشان میدهد که کلاهک قیام بسیار شبیه به کلاهکهایی است که در موشکهای قدر- سجیل و شهاب-3 بی وجود دارد. جدایش کلاهک باعث افزایش دقت اصابت به هدف در این موشک میشود. حتی اگر کلاهک از موشک جدا نشود نیز دقت آن از موشکهای شهاب-2 بیشتر است به علت بدنه جمع و جور تر . لازم بذکر است چنانچه بدنه موشک از مواد سبک ساخته شده باشد لازم است که کلاهک پیش از رسیدن به ارتفاع پایین از آن جدا شود.
4-سرعت موشک قیام با سرعت شهاب-2 یکی است در حالیکه که طول و برد آن بیشتر است . این نکته میتواند مبین این مسئله باشد که ایرانیان علاوه بر کاهش جرم بدنه توان موتور را نیز افزایش داده اندکه البته با توجه به توانایی بالای ایران کار چندان دور از ذهنی نیست.
این برد 800 کیلومتری قیام توانایی استراتژیک ایران را برای هدف قرار دادن منافع دشمن در این محدوده به شکل قابل توجهی افزایش داده است.
منابع خارجی طول قیام را کوتاهتر از شهاب-2 ارزیابی کردند اما در بنر نصب شده در نمایشگاه دفاعی ایران طول آن 5 متر بزرگتر از طول شهاب-2 ذکر شده.است. در حالیکه طبق اطلاعات بنر وزن موشک تنها 100 کیلوگرم بیشتر از شهاب-2 است.
اگر طبق اطلاعات منتشر شده غربی بخواهیم حساب کنیم طبعا قیام نمیتواند بردی معادل 800 کیلومتر داشته باشد زیرا ما به التفاوت وزن آن در هیچ جای دیگر جبران نشده... مثلا وزن سوخت بیشتر نشده چون طول موشک افزایشی نداشته است. قطر موشک هم 0.88 متر ذکر شده که با این تفسیر طبعا قیام نمیتواند برد خیلی بیشتری نسبت به شهاب-2 داشته باشد.
اما اگر طبق اطلاعات منتشر شده از داخل محاسبه کنیم این افزایش یرد کاملا منطقی به نظر میرسد. در این اطلاعات طول موشک قیام 16 متر ذکر شده که 5 متر از شهاب-2 بزرگتر است . و طبعا این افزایش طول ناشی از بزرگ شدن مخازن سوخت و افزایش حجم سوخت موشک برای پیمایش مسیر طولانیتری است.
به نظر نگارنده ارزیابی بر اساس اطلاعات داخلی دقیقتر است . بهترین تفسیر میتواند اینگونه باشد که بالکها حذف شدند و بدنه موشک نیز سبکتر شده. این کاهش وزن نیز به کاربر اجازه میدهد سوخت بیشتری درون مخزن موشک داشته باشد که درنهایت لازم است طول مخازن نسبت به قبل بزرگتر شود. به نظر میرسد که این کاهش وزن هم حدود 1 تن یا بیشتر باشدکه باعث افزایش 300 کیلومتری در برد موشک شده است.
مختصات کلی موشک قیام
16متر | طول کلی موشک | ||
14متر | طول موشک غیرمسلح | ||
0.88 متر | قطرموشک | ||
Kerosene / 73%HNO3 +27%N2O4 |
نوع سوخت | ||
؟ | جرم سوخت | ||
|
نوع موتور موشک | ||
130.6 | Thrust s.l. (kN)میزان نیرومحرکه | ||
149.7 | Thrust vac (kN) | ||
|
Isp s.l. (Ns/kg) | ||
|
Isp vac Ns/kg) | ||
65 | (ثانیه )زمان سوزش موتور | ||
9.73 | MNs ضربه ویژه موتور در خلا |
مزایای قیام نسبت به شهاب-2
1- برد بیشتر
2-دقت بیشتر
3-سطح مقطع راداری کمتر
4- سکوهای شلیک متنوعتر
از بین همه این مواردنکته 4 ارزش تامل بیشتری دارد.
قیام راه دریا را باز میکند.
همانطور که اشاره شد موشک قیام قابلیت شلیک از سکوهای سیار و ثابت زمینی را دارد . اما مهمترین قابلیتی که در آینده میتوان برای آن در نظر گرفت اینست که این موشک در دریا نیز قابلیت شلیک داشته باشد. بدنه جمع و جور قیام بسیار برای حمل کانتیری بر روی کشتیهای تجاری و نظامی و سکوهای پرتاب زیردریایی مناسب است . مانند تجربه موشکهای آر-27 روسی یا موشک دانوش نیروی دریایی هند.
البته این نکته تا حدود زیادی از جانب مقامات کشورمان نیز تایید شده و با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران درصدد دستیابی به فناوریهای پیشرفته دریایی است حضور موشکهایی در کلاس قیام و یا کلاسهای بالاتر در دریاهای آزاد و آبهای سرزمینی علاوه بر اینکه نیاز به موشکهایی در کلاس سجیل و شهاب را کاهش میدهد قدرت مانور موشکی ایران را نیز به نحو موثری افزایش میدهد.
در نهایت اینکه به نظر نمیرسد که قیام -1 آخرین موشک از این دست ابتکارات باشد. احتمالا برنامه هایی نیزبرای ارتقای موشکهای شهاب-1 و شهاب-2 و حتی شهاب-3 با توجه به تجربه موشک قیام -1 وجود دارد که در آینده ای نه چندان دور در معرض دید جهانیان قرار خواهد گرقت.
تصاویر مرتبط
?
تصاویری زیبا از موشک تندر
موشک آبی رنگ مدل ضدکشتی موشک تندر است و مدل زمین به
زمین تندر با رنگ خاکی مشخص است.
موشک DF-4 چین
موشک دی اف-4 موشک بالستیک قاره پیمای چینی است .این موشک با نام CSS
نیز شناخته میشود و یک موشک دو مرحله ایست . موتور این موشک برای تولید پیشران از سوخت اسید نیتریک/ UDMH استفاده میکند. _ چینیها در ابتدا این موشک را برای تسلط داشتن بر پایگاههای آمریکایی در گوام و شهرهای مهم اتحاد جماهیر شوروی توسعه دادند
برای مرحله لول این موشک از ساختار موتوری موشک دی اف-3 استفاده شده است که قادر است کلاهکی با قدرت 3 مگاتن را 2200 کیلومتر حمل کند.برای مرحله دوم نیز چینیها یک موتور سوخت مایع را توسعه دادند که برد موشک را را به محدوده 5500 تا 6000 کیلومتر میرساند . اولین تست این موشک از منطقه Jianshui در نوامبر 1970 و1971 انجام شد و موشک شلیک شده توانست به محدوده برد 2050 ناتیکال مایل دست یابد.
استقرار این موشکها از سال 1975-76 آغاز شد اما در این سالها تنها4 سیستم دی اف-4 آزمایش شدند و گزارشها حاکی از این است که این آزمایشات همگی بدون سر جنگی اتمی بوده اند. تخمین زده میشود که جمهوری خلق چین حدود 30 فروند از موشکهای دی اف-4 اس را ساخته و عملیاتی کرده باشد. تا سال 1995 چین 16 موشک را مستقر کرد و تخمین استقرار این موشکها بالای 20 فروند در سال1997 است.
2- استقرار موشک درسیلوی زیرزمینی و به حالت آماده باش که هر لحظه اراده شود شلیک انجام شود.
CEPدایره خطای احتمالی : 1400- تا 3500 متر
حداکثر زمان راه اندازی 60-120 دقیقه
تصاویر : موشک دی اف-3 و دی اف-4
موشک دی اف-3
بمب هدایتشونده لیزری (به انگلیسی: LGB) از مهمات هوشمند (PGM)است که از هدایت نیمهفعال لیزری برای حمله به یک هدف نشانهگذاریشده استفاده میکند. بمبهای هدایت لیزری یکی از رایجترین و گستردهترین جنگافزارهای هوشمند است که بسیاری از نیروهای هوایی جهان آنرا بهکار میگیرند.
بررسی اجمالی مهمات هدایت شونده لیزری با استفاده از یک نشانه گذار لیزری یک هدف را نشانه گذاری میکند.
ناپالم مادهای آتشزا و یک جنگافزار شیمیایی است. ناپالم از بنزین یا پلیاستیرن یا نفت، بههمراه موادی که به آن ویژگی ژلهای و چسبندگی میدهند، مانند صابون یا یونولیت (مقوای آکاسیف) ساخته میشود. این ماده? آرامسوز و چسبنده، بدنه اجسام و انسان را کمکم و بهشدت میسوزاند. چند قطره ناپالم جسمی 2x2 متر مکعب را نابود میکند. بدون تماس مستقیم نیز میتواند با حرارتی بین 800 تا 1200 درجه سانتی گراد اجسام را نابود کند. ناپالم هیدروفوب (ضد آب) است. آتش ناپالم به سادگی با آب خاموش نمیشود.
استفاده از ناپالم بسبب ویژگیهایش بنابر ماده 23 کنوانسیون جنگ لاهه که در سالهای 1899 و 1907 وضع شد و به موازات کنوانسیون ژنو بخش عمدهای از حقوق بشر (International humanitarian law) را تشکیل میدهد، غیرانسانی و ممنوع است.
بمبهای ناپالم در جنگ جهانی دوم با بنزین و صابون ساخته میشد. نخستین نسخه? این بمب در سال 1942 در دانشگاه هاروارد طراحی شد.
در ویکیانبار پروندههایی درباره? بمب ناپالم موجود است. |
برای اثباتپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است یا منابع ارائهشده بهدرستی ارجاع داده نشدهاند. لطفاً با توجه به شیوه? ویکیپدیا برای ارجاع به منابع با ارایه? منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع در آینده مردود و حذف خواهندشد. |
جنگافزارهای شیمیایی ابزارها یا موادی هستند که به وسیله آنها انسانها و یا موجودات زنده را هدف قرار میدهند. در اثر تماس مستقیم این مواد با هر قسمت از بدن جاندار، بدن وی آلوده شده و جاندار به انواع بیماریها بیماریهای عمومی و یا انحصاری آن ماده مبتلا میشود. این مواد میتوانند به صورت جامد، مایع و یا گاز استفاده شوند.
به عبارت دیگر عوامل شیمیائی به ترکیباتی اطلاق میگردد که در صورت کاربرد مؤثر علیه انسان، حیوان یا گیاه، منجر به مرگ یا ضایعات قابل توجه دائمی یا موقتی در ساختار اندامی آنها میشود.
جنگافزارهای شیمیایی از نظر نظامی به 6 گروه سمی و کشنده، ناتوانکننده، استفاده برای کنترل اغتشاشها، دودزا، ضد گیاه و شعلهها و آتشزا تقسیم میشوند.[1]
محتویات |
جنگافزارهای شیمیایی از جمله قیر، روغنها، نفت، آتش یونانی، ناپالم، اسیدها، آرسنیکها و غیره از دوران قدیم مورد مصرف قرار گرفتهاند. برای نمونه اسپارتانها در جنگ پله پونز (سالهای 431 تا 404 پیش از میلاد) اسیدهای گوگردی (از جمله دیاکسید سولفور) بهکار میبردند.
طی جنگ جهانی اول برای نخستین بار افزارهای مدرن جنگ شیمیایی، بخصوص توسط آلمانها، ساخته و بهکار گرفته شد. این اعمال با اسید پاشی و پخش ساده گازهای کشنده مانند کلر آغاز شدند تا اینکه بعدها بتوانند با پرتاب این مواد به راه دور نفرات بیشتری از سربازان دشمن را نابود کنند. آلمانها پیوسته پیشرو این صنعت بوده و تاکنون ماندهاند. در جریان جنگ اول جهانی کاربرد بیش از 124 هزار تن مواد شیمیایی موجب مصدوم شدن حدود یک میلین نفر و کشته شدن بین از یکصد هزار سرباز از طرفین جنگ گردید.
پس از پایان جنگ اول جهانی و با تصویب پروتکل 1925 ژنو توسط بیشتر کشورهای دنیا، کاربرد این سلاح ممنوع گردید با این وجود رژیم عراق در طول جنگ ایران و عراق با نقض این معاهده بین المللی وسیعترین حملات شیمیایی پس از جنگ جهانی اول را مرتکب شد و بر اساس گزارش های بازرسان سازمان ملل متحد از سال 1984 تا 1988 در موارد متعددی از گاز خردل و نیز عوامل اعصاب بر علیه رزمندگان ایرانی و غیر نظامیان ساکن روستاها و شهرهای مرزی ایران استفاده شد[2] این حملات شیمیایی منجر به مصدوم شدن بیش از یکصد هزار نفر در ایران گردید که بسیاری از آنان هنوز به عوارض و بیماری های ناشی از مصدومیت شیمیایی مبتلا هستند و نیازمند مراقبت های پزشکی هستند. [3]
رژیم صدام همچنین در جریان عملیات انفال بر علیه مناطق کردنشین شمال عراق حملات شیمیایی وسیعی را علیه مردم این مناطق انجام داد که حمله شیمیایی به حلیچه در مارس 1988 وکشتار بیش از پنج هزار نفر از مردم این شهر از آن جمله است. [4]
در جنگ ایران و عراق شرکتهای آلمانی بزرگترین صادر کننده جنگافزارهای شیمیایی و یا تحهیزات و کارخانه های ساخت این سلاحها به عراق بودند. البته آمریکا، فرانسه، هلند ، انگلیس و غیره هم در صدور غیر قانونی مواد اولیه ساخت این سلاحها و یا سایر تجهیزات مرتبط به عراق نقش مهمی داشتند. [5]
آمریکاییها نیز در جنگ ویتنام هزاران تُن عامل نارنجی[6] بروی جنگلهای منطقه ریختند تا آن مکانها یعنی (مخفی گاه ویت کنگها) را تبدیل به بیابان کنند. بخش عمده این ماده را نیز آلمانها در اختیار آمریکاییها قرار دادند. تحت تاثیر این ماده مهلک دیاکسیندار [7] هنوز پس از 40 سال، در ویتنام بچههای معلول به دنیا میایند.
اولین توافقنامه بین المللی منع کاربرد سلاح های شیمیایی به سال 1675 بر می گردد، هنگامی که معاهده ای مبنی بر عدم کاربرد گلوله های سمی میان فرانسه و آلمان در استراسبورگ امضا شد. در طول دویست سال پس از آن با روند صنعتی شدن و پیشرفت تکنولوژی شیمیایی امکان توسعه سلاحهای شیمیایی در سطح وسیع فراهم آمد. در سال 1874، کنوانسیون بروکسل در مورد قانون و عرف جنگ تصویب شد. این کنوانسیون استفاده از سم یا سلاحهای سمی و نیز کاربرد تسلیحات، پرتابه ها و یا موادی به منظور ایجاد درد و رنج غیر ضروری را ممنوع کرد. در سال 1899 کنفرانس صلح در لاهه برگزار شد که به امضای توافقنامه ای معروف به بیانیه لاهه انجامید و بر اساس آن کاربرد پرتابه ها ی حاوی گاز سمی ممنوع گردید.
وحشتی که از جنگ افزارهای شیمیایی در طول جنگ جهانی اول تجربه شد به چنان خشمی در میان کشورهای دنیا دامن زد که تصمیم گرفتند کاربرد مواد شیمیایی یا سلاحهای شیمیایی را برای همیشه در جنگ ممنوع کنند. این تعهد به امضای پروتکل 1925 ژنو مبنی بر منع کاربرد گازهای خفه کننده، سمی و گازهای دیگر و استفاده از شیوه های میکروبی در جنگ انجامید. ایران در 5 نوامبر 1929 و عراق در 8 سپتامبر 1931 به این معاهده پیوستند.
پروتکل ژنو کاربرد سلاحهای شیمیایی را در جنگ ممنوع می کند اما گسترش، تولید و مالکیت چنین سلاحهایی را ممنوع نمی کند. بسیاری از کشورها پروتکل ژنو را امضا کردند اما این حق را برای خود محفوظ نگه داشتند که چنانچه خود و یا متحدانشان مورد حمله با سلاحهای شیمیایی قرار گرفتند، به همان صورت مقابله کنند. در ضمن بسیاری از امضا کنندگان پروتکل این حق را برای خود محفوظ نگاه داشتند که در مقابل کشورهایی که به پروتکل نپیوسته اند از سلاحهای شیمیایی استفاده کنند.
بدنبال حملات شیمیایی وسیع رژیم صدام علیه ایران در دهه 80 میلادی و تلفات هولناک ناشی از این حملات، جامعه جهانی در دهه 1990 موفق به تهیه پیمانی شد که به نابودی سلاحهای شیمیایی و نیز عدم گسترش این سلاحها و مواد شیمیایی سمی به کار رفته در آنها در سراسر دنیا رسیدگی می کند. کنوانسیون منع گسترش، تولید، ذخیره و استفاده از سلاحهای شیمیایی و نابودی آنها (یا کنوانسیون سلاحهای شیمیایی، CWC) در تاریخ 13 ژانویه 1993 در پاریس برای امضا آماده شد و در سال 1997 اجرایی گشت. [8]
در حال حاضر سازمان منع سلاحهای شیمیایی (OPCW)در لاهه هلند مسئول اجرای مفاد این کنوانسیون میباشد. تا ژانویه 2012 یکصد و هشتاد و هشت کشور دنیا به عضویت این سازمان در آمده و کنوانسیون مذکور را تصویب نموده اند. [9]
این بخش از مقاله فاقد منبع و مأخذ است. شما میتوانید با افزودن منابع برطبق اصول اثباتپذیری و شیوهنامه? ارجاع به منابع، به ویکیپدیا کمک کنید. مطالب بیمنبع احتمالاً در آینده حذف خواهند شد. |
بمبهای شیمیایی سه نوع جامد، مایع و گاز دارند. از حالت جامد آن در ارتفاعات و در مناطق برفی استفاده میشود و اینگونه بمبها با آب شدن برف در آن حل شده و پایین میآیند و در نهایت افراد زیادی را مسموم میکنند. از انواع مایع آن برای حل کردن در آب رودخانهها و منابع استفاده میکنند. نوع گازی آن نیز از بقیه انواع آن پرکاربردتر است و در مناطق مختلف (بیشتر مکانهای وسیع و باز) استفاده میشود.
در ویکیانبار پروندههایی درباره? جنگافزارهای شیمیایی موجود است. |
بمب الکترومغناطیسی به دسته ای از سلاحهای الکترومغناطیسی گفته میشود که با انفجار خود پالس بسیار بزرگی را در محیط منتشر می کنند که این پالسها با نفوذ به سیستمهای الکترونیکی قادر به تخریب عملکرد آنها می باشند.
فناوری اساسی که تولید پالسهای الکترومغناطیسی در سلاحها توسط آنها صورت می گیرد غالباً عبارتند از: مولدهای فشرده سازی شار (Flux Compression Generator)، ژنراتورهای Magnet-Hydrodynamic و دسته ای از وسایل پر قدرت مایکروویو که در رأس آنها نوسان ساز با کاتد مجازی یا ویرکتور قرار دارد. البته روشهای نوین تولید پالسهای الکترومغناطیسی قدرتمند و نیز پالسهای الکترومغناطیسی تولید شده در سیستم استفاده از شتاب دهندههای ذرات باردار انرژی میباشد که می تواند حتی به سیستمهای پوشش دار و حفاظت شده عادی نیز نفوذ کرده و تخریب لازم را روی سیستمهای الکتریکی و الکترونیکی بر جای گذارد.[1]
بمب کثیف نوعی سلاح انفجاری است که در آن از یک انفجار غیرهستهای برای پراکندن مواد پرتوزا و آلوده کردن محیط استفاده میشود. اگر چه در بمب کثیف از انفجار هستهای استفاده نمیشود اما به دلیل آلودن محیط به مواد رادیواکتیو گاه جزو سلاحهای هستهای به شمار میرود.
بمب هیدروژنی یا بمب گرماهستهای نام رایج وسایل انفجاری است که در آنها از انرژی آزاد شده در فرآیند همجوشی هستهای برای تخریب استفاده میشود.
به دلیل نیاز به حرارت زیاد برای شروع همجوشی، از یک بمب شکافت هستهای به عنوان چاشنی بمب هیدروژنی استفاده میشود. از این بمب تا کنون به طور رسمی در جنگی استفاده نشدهاست اما قدرت تخریبی این بمب 200 برابر یک بمب اتمی است .
در این نوع بمب، با ایجاد یک انفجار اورانیومی یا پلوتونیومی، دمایی معادل چندین میلیون درجه سلیسیوس ایجاد میشود.ایزوتوپهای هیدروژنی که در بمب بکار رفتهاند، تحت این شرایط با یکدیگر جوش میخورند و به هلیم تبدیل میشوند و در این همجوشی، انرژی بسیار زیادی را آزاد میسازند. بنابراین در این نوع بمب، ترکیبی از شکاف هستهای و همجوشی هستهای بکار رفتهاست.بمب اتمی نسبتا کوچکی که شهر ژاپنی هیروشیما را نابود کرد، قدرت انفجاری معادل 20000 تن، ترینیتروتولوئن (تیانتی)، که یک ماده انفجاری عادی امروزی است، داشت.در مقابل، بزرگترین بمب هیدروژنیای که تاکنون برای آزمایش، منفجر شده، معادل 50 مگاتن تیانتی قدرت انفجاری داشتهاست.نام این بمب بمب تزار بود که اتحاد جماهیر شوروی آن را در سال 1961 آزمایش کرد. این قدرت انفجاری 2500 برابر قدرت انفجاری بمب هیروشیماست.
برای انجام عمل پیوند باید هسته دو اتم را به شدت به یکدیگر برخورد نموده، تا با هم پیوند خورده و در هم ذوب شوند. اما دافعه الکترواستاتیکی بین دو هسته، مانع بزرگی در این راه محسوب میشود و در فواصل بینهایت نزدیک این دافعه فوقالعاده زیاد است. بنابراین بایستی به هستهها آنقدر سرعت داد که از این مانع عبور نمایند. میدانیم که سرعت ذرات در هر گازی بستگی به درجه حرارت آن گاز دارد. پس کافی است درجه حرارت را آنقدر بالا ببریم تا سرعت لازم برای عبور از این مانع بدست آید. درجه حرارت لازم برای این کار چندین میلیون درجه سانتیگراد است و چنین حرارتی در کره زمین وجود ندارد. اما اگر یک بمب اتمی در وسط تودهای از هستههای سبک منفجر شود، حرارت فوق العادهای که از انفجار بمب حاصل میشود، حرارت هستههای سبک را به قدری بالا میبرد که پیوند آنها را امکانپذیر سازد. این موضوع اساس ساختمان بمب حرارتی و هستهای (ترمونوکلئور) میباشد.
همانطوری که در کبریت عادی برای آتش گرفتن ابتدا فسفر موجود در آن بر اثر مالش محترق میشود و آنگاه باروت را روشن میسازد، در بمبهای (حرارتی و هستهای) نیز ابتدا یک بمب اتمی معمولی منفجر میشود و در نتیجه انفجار تودهای از اجسام سبک را به حرارت فوقالعادهای میرساند، بطوری که هستههای آنها به هم میپیوندند و آنگاه انفجار مهیبتری انجام میگیرد.
بعد از انفجار یک بمب اتمی معمولی، عمل سرد شدن به سرعت انجام میگیرد. بنابراین، باید فعل و انفعالاتی را در نظر گرفت که در آنها عمل پیوند به سرعت انجام گیرد. اگر یک بمب اتمی را در مخلوطی از دوتریوم و تریتیوم محصور کرده و مجموعه را در یک محفظه با مقاومت مکانیکی زیاد قرار دهیم، پس ازانفجار بمب اتمی محیط مساعدی برای یک فعل و انفعال ترمونوکلئور (فعل و انفعال هستهای گرمازا) بوجود میآید و در اثر آن عمل پیوند هستهها انجام شده و هلیوم بوجود میآید.
در نتیجه این فعل و انفعال، حدود هفده میلیون الکترون ولت، انرژی آزاد میشود. این میزان انرژِی نسبت به واحد وزن ماده قابل انفجار، در حدود چهار برابر انرژی است که از شکسته شدن اورانیوم حاصل میشود. به عبارت دیگر در موقع پیوند هستههای دوتریم و تریتیوم، انرژی بیشتر بر واحد جرم نسبت به شکافته شدن هستههای اورانیوم رها میشود.
در ویکیانبار پروندههایی درباره? بمب هیدروژنی موجود است. |