ایران و سلاحهای کشتار جمعی یکی از موضوعاتی بوده که همواره از علل اختلاف و درگیری جمهوری اسلامی ایران با برخی دولت‌های غربی بوده است. دولت ایران از سوی کشورهای غربی مکرراً متهم به تلاش برای تولید تسلیحات میکروبی، شیمیایی و هسته‌ای می‌شود. دولت ایران ضمن یاد آوری اینکه در جنگ با عراق با وجود آنکه بزرگترین قربانی تسلیحات شیمایی عراق بود، متقابلاً از این تسلیحات استفاده نکرده‌است، این اتهام را رد می‌کند. همچنین آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران تولید سلاحهای کشتار جمعی را حرام شرعی دانسته‌است.
محتویات |
به گفته اسدالله علم، شاه ایران همواره (بطور پنهانی) خواهان دستیابی کشورش به تسلیحات هسته‌ای جهت تجهیز نمودن ایران به سپر دفاعی در منطقه بود.[1][2] محمدرضا پهلوی در سال 1975 گفته بود که ایران رسماً قصد ساخت تسلیحات هسته‌ای را ندارد، اما چنانچه کشورهای منطقه اقدام به ساختن آن کنند، تصمیم خود را ممکن است عوض کند.[2]
در سالهای اول انقلاب سال 57، به دکتر فریدون فشارکی، که از مقامات و اساتید اقتصاد بود، دستوراتی داده شد که به محمد بهشتی، که در آن زمان یکی از مشاورین آیت‌الله خمینی بود، نسبت داده شده‌است:
| « | وظیفه شماست که بمب اتمی را برای حزب جمهوری اسلامی بسازید.[3][4][5] | » |
فشارکی، از این کار امتناع و به آمریکا رفت.[6] سخنان مشابهی (خطاب به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال 1988) نیز به هاشمی رفسنجانی نسبت داده شده است.[7][8][9]
در سپتامبر سال 1985، وزرای خارجه ایران، سوریه و لیبی اعلام کردند که کشورهایشان بمنظور مقابله با اسرائیل بایستی تسلیحات هسته‌ای تولید کنند.[10][11] و در سالهای بعد از جنگ ایران و عراق گزارش‌های منتشر گشت که حاکی از همکاریهای ایران و کره شمالی برای تحصیل فناوری تسلیحات هسته‌ای بودند.[12]
با اینحال بسیاری از مراجع و رهبران ایران، اتهامات فوق را مردود دانسته، و تولید اینگونه سلاح‌ها را مغایر با اسلام دانسته‌اند.
آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران بارها این موضوع را رد کرده‌است. او در تاریخ 30 مرداد سال 1385 چنین گفته‌است[13] :
| « | شما می‌بینید دشمنان دنیای اسلام چه فشاری بر روی مسئله انرژی هسته‌ای در ایران دارند. آنها می‌دانند که ما دنبال بمب اتم نیستیم. آنها از پیشرفت علم در این کشور، از پیشرفت فناوری در یک کشور اسلامی ناراحتند. | » |
همچنین در تاریخ 13 سپتامبر سال 2004 میلادی بر پایه? گفته? سخنگوی وقت وزارت امور خارجه? ایران حمیدرضا آصفی، آیت‌الله خامنه‌ای فتوایی علیه استفاده از سلاحهای هسته‌ای صادر کرده‌است.[14]
رهبر جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 1 فروردین سال 1384 پیرامون ترس دشمنان ایران از شکل‌گیری ایران قدرتمند و بهانه‌قرار دادن تلاش ایران برای دستیابی به صلاح هسته‌ای در سخنرانی تبریک عید نوروز، چنین گفت[15]:
| « | خود آنها بخوبی می‌دانند که ماجرای ساخت سلاح هسته‌یی یک افسانه‌است و هیچ واقعیتی ندارد. مسأله? آنها این نیست؛ مسأله? آنها این است که از شکل گرفتن یک ایران قدرتمند و پیشرفته نگرانند... امروز مسأله? انرژی هسته‌یی بهانه? تهدیدهای آمریکاست. ابرقدرت، شأن خود را در تهدید کردن می‌داند.... امروز بهانه? تهدید آنها انرژی هسته‌یی است. این هم که نباشد، بهانه? دیگری مطرح می‌کنند. | » |
آمریکا، اتحادیه اروپا، و اسرائیل برآنند که ایران با «کمک مخفیانه» منابع پاکستانی موفق به ساخت مراکز لازم برای تولید سوخت هسته‌ای از جمله غنی‌سازی اورانیوم شد. ایران البته تا سال 2002 فعالیتهای هسته‌ای خود را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش نکرده بود، که باعث برانگیخته شدن شکهای بسیاری گردید.[18]
به دلیل سیاست‌های تهدیدآمیز (همانند علیه اسرائیل[19])، و به دلیل امکان استفاده دوگانه از این فن‌آوری در تولید تسلیحات هسته‌ای، ایران مورد اعتراض کشورهای دیگر بویژه دیگر اعضای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که ایران نیز عضوی از آن می‌باشد قرار گرفت و ناچار به بازرسی‌های این سازمان تن در داد. ایران این ادعا را رد می‌کند و می‌گوید تمام برنامه هسته‌ای ایران داخلی و بر مبنایی بنیادی می‌باشد که بطور اصولی و با طرح استقلال کامل فناوری هسته‌ای از بدو انقلاب اسلامی بازسازی و اجراء شده‌است.
اگر چه ایران از دیدگاه قوانین آژانس بین المللی انرژی اتمی و همچنین از نقطه نظر پیمان‌نامه منع گسترش سلاحهای هسته‌ای حق تحقیق و استفاده صلح‌آمیز از فن‌آوری هسته‌ای را دارد، کشورهای غربی به رهبری آمریکا[نیازمند منبع] تلاش پیگیری را آغاز کرده‌اند که ایران را برای همیشه از هرگونه استفاه از فناوری انرژی هسته‌ای منع کنند.[نیازمند منبع] تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران بر اساس اصل 42 فصل هفتم منشور سازمان ملل است که برای مبارزه با کشورهای تهدید کننده صلح وضع گردیده.[20][پیوند مرده] ایران بارها نابودی اسرائیل را پیش‌بینی کرده‌است، که اسرائیل از آنها به عنوان «تهدید» علیه خود یاد می‌کند[21][22] ولی مقامات ایران می‌گویند که ایران خواستار حذف اسرائیل از طریق حمله به این کشور نیست و این روش را اسلامی و معقول نمی‌داند، بلکه به دنبال حذف رژیم اسرائیل از طریق یک همه‌پرسی مسالمت‌آمیز و دموکراتیک در کل سرزمین‌های اشغالی و با حضور آوارگان فلسطینی است[23]. بر طبق اظهارنظر آژانس دفاع موشکی آمریکا (MDA) پس از پرتاب موفقیت‌آمیز موشک‌های شهاب 3، سفیر امید و کاوشگر 3 ایران به فناوری پرتاب موشک‌های حامل سلاحهای کشتار جمعی نیز دست یافته است.[24]
در ژوئیه 2008، ایران اعلام کرد که جنگ افزار خوشه‌ای می‌سازد.[25] برخی از محافل این نوع جنگ افزار را نوعی سلاح کشتار جمعی می‌دانند[25][26]. در این رابطه 60 کشور جهان عضو کنوانسیون بین‌المللی مهمات خوشه‌ای هستند و 107 کشور پیش نویس آن را در ماه مه 2008 امضا کردند. هیچ یک از کشورهای ایران، اسرائیل، آمریکا، روسیه، هند، پاکستان، برزیل و چین که مجهز به این نوع جنگ افزارند و برخی از آنها تولیدکنندگان و استفاده‌کنندگان اصلی مهمات خوشه‌ای محسوب می‌شوند، پیش نویس این پیمان را امضا نکرده اند.
